Đó là một xu hướng ăn sâu từ những năm 1950, giai đoạn mà chủ tịch Santiago Bernabeu khi đó đã quyết định chiêu mộ những tài năng xuất chúng nhất như Alfredo Di Stefano, Ferenc Puskas và Raymond Kopa. Chiến lược này đã đưa Real bước vào thời kỳ hoàng kim đầu tiên, với 5 chức vô địch Cúp C1 liên tiếp từ 1956 đến 1960.
Từ đó đến nay, tinh thần “trọng ngôi sao” này vẫn được duy trì, đặc biệt là dưới thời chủ tịch hiện tại Florentino Perez, người luôn công khai thừa nhận mình đang đi theo con đường của Bernabeu.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chiến lược này cũng được áp dụng một cách tuyệt đối. Trong lịch sử, từng có những giai đoạn đi ngược lại dòng chảy, với một số huấn luyện viên cố gắng tạo ra phong cách chơi có tổ chức hơn.
Việc bổ nhiệm Xabi Alonso thay thế Carlo Ancelotti gần đây cũng là dấu hiệu cho thấy vòng quay đang thay đổi. Ngay tại FIFA Club World Cup 2025, chúng ta đã thấy cách tiếp cận khác biệt của Alonso, dù Real bị loại ở bán kết sau thất bại 0-4 trước PSG.
Vậy tại sao Real Madrid lại thường xuyên đặt niềm tin vào các ngôi sao hơn là các HLV? Và điều này có ý nghĩa gì với Xabi Alonso khi ông định hình một phiên bản mới của đội bóng?
Chủ tịch và giám đốc quyết định nhiều hơn HLV
Có lẽ minh chứng rõ ràng nhất cho sự ưu tiên cá nhân hơn chiến thuật của Real chính là danh sách các HLV thành công nhất của họ.
“Bảy chiếc Cúp C1 gần nhất đều do những HLV không quá nổi bật về chiến thuật như Vicente del Bosque, Zinedine Zidane và Carlo Ancelotti giành được”, Jorge Valdano, cựu tiền đạo Real và Argentina, đồng thời từng là giám đốc điều hành CLB, chia sẻ với tờ The Athletic.
“Tôi nhớ có lần trong nội bộ CLB, người ta hỏi Zidane rằng ông muốn đá hàng thủ 3 hay 4 người, và Zidane trả lời rằng điều đó không quan trọng. Với ông ấy, điều quan trọng là mối quan hệ giữa các cầu thủ lớn, và trên hết là bầu không khí gắn kết giữa họ sẽ tạo ra sự cạnh tranh tích cực mà bất kỳ HLV nào cũng muốn có. Phương pháp huấn luyện luôn được đặt sau tài năng của cầu thủ”.
Lịch sử Real Madrid cho thấy các giám đốc, đặc biệt là chủ tịch, luôn đóng vai trò quyết định trong định hướng thể thao của CLB. Quan điểm của họ là HLV có thể đến rồi đi, nhưng ban lãnh đạo mới là những người đảm bảo cho sự ổn định lâu dài.
Hệ quả là các HLV ở Real thường không có quá nhiều quyền tự quyết như ở các đội bóng khác. Những người được chọn ngồi vào "ghế nóng" Bernabeu thường nổi bật về khả năng ngoại giao hơn là triết lý chiến thuật táo bạo.
Tất cả những điều đó được phản ánh trong phong cách chơi của Real Madrid, vốn thường được xây dựng xoay quanh đặc điểm cá nhân của các cầu thủ thay vì ý tưởng của một HLV cụ thể.
Trong nhiệm kỳ thứ hai tại Real từ 2021 đến 2025, ban huấn luyện của Ancelotti nhấn mạnh rằng các cầu thủ sẽ tiến bộ hơn khi được thi đấu cùng nhau. Họ tin rằng cách tiếp cận này giúp từng cá nhân tỏa sáng trong một tập thể gắn kết.
Vẫn cần những “bàn tay sắt”
Tuy nhiên, không phải lúc nào chiến lược này cũng mang lại thành công. Đã có thời điểm ban lãnh đạo Real phải thừa nhận họ đã trao quá nhiều quyền lực cho cầu thủ.
Sau lần đầu từ chức vào năm 2006 (sau đó tái đắc cử năm 2009), Perez từng nổi tiếng với phát biểu “Tôi đã nuông chiều các cầu thủ Galacticos quá mức”, câu nói xuất hiện trên trang nhất báo thể thao Marca. Đó là mùa giải thứ hai liên tiếp Real trắng tay dù sở hữu những ngôi sao như David Beckham, Zidane và Ronaldo.
Năm đó, Fabio Capello trở lại dẫn dắt Real lần thứ hai sau các giai đoạn thành công tại Milan, Roma và Juventus.
“Điều quan trọng là phải có một phong cách chơi khác biệt”, Capello chia sẻ với The Athletic khi nói về mùa giải 2006/07. “Khi tôi đến, tôi làm việc rất nhiều về chiến thuật. Tôi hiểu rằng toàn đội phải di chuyển đồng bộ từ hàng công đến hàng thủ để giữ sự cân bằng. Đó không phải là lối chơi phòng ngự”.
“Giờ ai cũng nói rằng bóng đá hiện đại cần sự di chuyển và hỗ trợ lẫn nhau, nhưng đó chính là những gì tôi từng làm. Rất đơn giản. Tôi quyết định bán Ronaldo vì cậu ấy chấn thương hai tháng rưỡi. Tôi muốn biến đội bóng thành một tập thể hơn là chỉ dựa vào các cá nhân. Cả hai lần tôi đến, đều là sau những giai đoạn CLB không giành được gì. Điều quan trọng nhất là tất cả phải chơi vì tập thể”.
Chiến lược của Capello giúp Real vô địch La Liga lần đầu tiên sau 4 năm, dù họ bị loại ở vòng 1/8 Champions League và Cúp Nhà Vua. Tuy nhiên, chỉ 11 ngày sau khi đăng quang, Capello bị sa thải. Đáng chú ý là khi đó giám đốc thể thao Predrag Mijatovic tuyên bố: “Chúng tôi luôn phải tìm kiếm những người có thể mang lại nhiều hơn là chỉ kết quả”.
Mourinho và Benitez, tấm gương cho Alonso
Từ khi được bổ nhiệm ngay trước FIFA Club World Cup 2025, Xabi Alonso đã triển khai một cách tiếp cận hoàn toàn khác biệt với triết lý quen thuộc của Real Madrid.
Trong một cuộc phỏng vấn với DAZN sau chiến thắng ở vòng 1/8 trước Juventus, Alonso chia sẻ rằng ông đã lắng nghe Carlo Ancelotti suốt mùa giải về vấn đề cân bằng đội hình, đặc biệt là khi sử dụng cùng lúc 4 ngôi sao trên hàng công: Kylian Mbappe, Vinicius Junior, Rodrygo và Jude Bellingham. Alonso đã nhấn mạnh với các cầu thủ rằng tất cả đều phải nỗ lực phòng ngự và lao động một cách công bằng, không ai được đứng ngoài cuộc chơi chung.
Một nguồn tin thân cận với một cầu thủ trong đội cho biết, có người trong phòng thay đồ đang tự hỏi liệu cường độ và những chỉ dẫn chiến thuật chi tiết đến vậy có "bền vững" được trong dài hạn hay không. Và quan trọng hơn cả là liệu những ngôi sao đã được khẳng định có đủ khiêm tốn để tiếp nhận toàn bộ triết lý của Alonso.
Thực tế, điều này từng xảy ra trong mùa giải 2012/13, năm cuối cùng của Jose Mourinho tại Bernabeu, khi Alonso vẫn còn là cầu thủ của Real.
Mourinho từng nhào nặn Real theo đúng hình ảnh của ông: gây áp lực cao, đá trực diện và kiểm soát tuyệt đối phòng thay đồ. Nhưng dù đã vô địch La Liga mùa trước đó với kỷ lục 100 điểm và 121 bàn thắng (số điểm sau này bị Barcelona bắt kịp), phong cách khắc nghiệt của Mourinho rốt cuộc cũng dẫn đến mâu thuẫn nội bộ.
Sergio Ramos, Pepe, Cristiano Ronaldo và thủ môn Iker Casillas đều không đồng tình với cách huấn luyện của Mourinho và dần tạo khoảng cách với ông. Điều này thể hiện rõ trong trận chung kết Cúp Nhà Vua thua Atletico Madrid của Diego Simeone. Đây cũng là trận cuối cùng Mourinho dẫn dắt Real, khi ông bị truất quyền chỉ đạo ở phút 75. Sau đó, các cầu thủ dường như đã tự quản lý đội bóng từ ghế dự bị.
Một ví dụ khác là Rafa Benitez, người lên nắm quyền hai năm sau sự ra đi của Mourinho.
Một trong những giai thoại tiêu biểu cho khoảng cách giữa HLV và cầu thủ là câu chuyện báo chí Tây Ban Nha đăng tin Benitez từng bảo Luka Modric đừng dùng mu bàn chân để chuyền bóng vì cho rằng đó không phải là kỹ thuật hiệu quả.
Benitez sau đó đã phủ nhận thông tin này trong một cuộc phỏng vấn năm 2023 với đài Cadena Ser: “Tôi chỉ nói với cậu ấy rằng trong những pha chuyền ngắn tầm 3 mét, không cần phải dùng kỹ thuật đó vì bóng sẽ có độ xoáy khi đến người nhận. Modric rất giỏi với những đường chuyền 15, 20, 30 mét bằng má ngoài, nhưng tôi chỉ góp ý để hợp lý hơn thôi”.
Tuy nhiên, Benitez không trụ lại lâu và nhanh chóng bị thay thế bởi Zidane vào năm 2016, khi ông còn đang dẫn dắt đội Castilla.
Alonso liệu có thành công?
Mbappe và Vinicius Jr là hai cầu thủ bị đánh giá là gặp khó khăn nhất trong khâu di chuyển khi không có bóng ở mùa trước. Tuy nhiên, cả hai đã cho thấy một số dấu hiệu cải thiện rõ rệt tại giải đấu ở Mỹ vừa qua.
Ban lãnh đạo Real gọi sự xuất hiện của Alonso là “một sự thay đổi chu kỳ”. Trong khi đó, Alonso đã nói đúng điều người hâm mộ muốn nghe ngay trong buổi họp báo ra mắt, khi tuyên bố đội bóng của ông sẽ “mang lại năng lượng và cảm xúc”.
“Trong bối cảnh bóng đá ngày càng mang tính chiến thuật, giờ đây Real Madrid có một HLV như Xabi Alonso, người có ý tưởng cực kỳ rõ ràng, không nghi ngờ gì chịu ảnh hưởng lớn từ thời gian ở Bayern Munich và đặc biệt là từ Pep Guardiola (người đã huấn luyện Alonso tại Bayern từ 2014–2016)”, Jorge Valdano nhận định.
“Những đội bóng muốn thống trị bóng đá châu Âu hiện nay đều đang đặt vai trò của HLV lên trên các cầu thủ. Xabi sẽ phải cạnh tranh quyền lực với những ngôi sao như Mbappe, Vinicius… nhưng việc bổ nhiệm anh ấy cũng đồng nghĩa Real đang lựa chọn ảnh hưởng tập thể”.
Những tín hiệu ban đầu là tích cực, cho đến khi Real thảm bại 0-4 trước PSG ở bán kết FIFA Club World Cup 2025. Và CLB Hoàng gia đang cần dự án này thành công sau khi vừa trải qua mùa giải đầu tiên trắng tay kể từ 2021.
Tuy nhiên, liệu cách tiếp cận của Alonso có giúp ông gia nhập hàng ngũ những HLV vĩ đại của Real như Zidane hay Ancelotti, hay sẽ đi vào vết xe đổ của Mourinho và Benitez, thì vẫn còn là câu hỏi chưa thể trả lời lúc này.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
