Nếu lấy số huy chương giành được tại Olympic Tokyo lần này, có lẽ vị trí của đoàn thể thao Việt Nam chẳng khác gì so với Singapore, Myanmar, Lào, Campuchia, Brunei và Đông Tomor – những nước của khu vực Đông Nam Á trắng tay ở thế vận hội lần này. Điều đó cũng hợp lý, vì khi chẳng giành được huy chương thì có nói gì cũng là nguy biện.
Tại kỳ đại hội thể thao lớn nhất hành tinh, Philippines bất ngờ vươn lên dẫn đầu khu vực khi giành 1 HCV, 2 HCB, 1 HCĐ và xếp thứ 50 trên bảng tổng sắp của Thế vận hội. Indonesia đứng nhì Đông Nam Á với 1 HCV, 1 HCB, 3 HCĐ và xếp thứ 55. Thái Lan đứng thứ 3 khi giành 1 HCV, 1 HCĐ và xếp thứ 59. Riêng Malaysia nhờ giành được 1 HCB trong ngày thi đấu cuối cùng ở môn xe đạp và 1 HCĐ trước đó ở cầu lông đã vươn lên vị trí 74 tổng sắp. 3 HCV, 4 HCB, 6 HCĐ là số huy chương của 4 đoàn thể thao Đông Nam Á giành được tại Thế vận hội lần này ở các môn cử tạ, cầu lông, taekwondo, xe đạp và boxing. Thành tích ấy xem ra vẫn quá khiêm tốn, nhưng so với vị thế “vùng trũng” thì đấy đã là sự nỗ lực không ngừng của khu vực Đông Nam Á.
Trắng tay tại Olympic, nhưng giới chuyên môn vẫn tự hỏi, đoàn thể thao Việt Nam đang xếp vị trí nào ở Đông Nam Á? Sở dĩ thế, vì suốt từ SEA Games 22 tổ chức năm 2003 trên sân nhà đến nay, đoàn Việt Nam gần như luôn đứng trong Top 3 tại các kỳ đại hội thể thao lớn nhất Đông Nam Á (SEA Games). Đứng đầu SEA Games, nhưng lại không có thành tích gì tại Olympic liệu có ổn? Đồng thời, cũng cho thấy nhiều bất cập ở đấu trường SEA Games, nơi nhiều nước thường bỉ bôi là “ao làng”.
Cần nhắc thêm, tại các phiên họp của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á, một số quốc gia đã kiến nghị cần thay đổi thời gian tổ chức SEA Games từ 2 năm sang 4 năm/lần, đồng thời hướng đến các môn thể thao Olympic, nhằm có thể tranh chấp huy chương tại Asian Games và Olympic. Tuy nhiên, vẫn có nhiều nước phản đối ý tưởng này, theo họ SEA Games nên tổ chức 2 năm/lần, vì nó phù hợp với thực trạng của trình độ thể thao trong khu vực, trong lúc đấu trường Asian Games và Olympic vẫn là nơi mà các nước Đông Nam Á cần phải phấn đấu...
Về điều này, nhiều năm qua giới chuyên môn đã cho rằng thể thao Việt Nam cần hướng đến đấu trường Asian Games và Olympic, thay vì cứ tập trung tranh đoạt thành tích tại ao làng SEA Games. Tuy nhiên, cứ nhìn vào cơ sở vật chất, ngân sách cấp cho ngành thể thao, trình độ VĐV và cả cách đầu tư dàn trải của ngành… có thể nói việc tranh đoạt thành tích ở những đấu trường cao hơn như Asian Games, Olympic vẫn đang là bài toán khó, dẫu chúng ta vẫn làm được điều ấy. Nói đâu xa, nhiều người luôn bảo đừng quan tâm nhiều đến SEA Games, nhưng ở kỳ đại hội sắp tới tổ chức trên sân nhà, nếu đoàn thể thao Việt Nam văng khỏi 3 thứ hạng đầu mà xem, khi ấy chắc chắn những người đứng đầu ngành sẽ nhận vô số “gạch đá” từ giới chuyên môn và dư luận.
Ở đây, khoan vội trách những người đứng đầu ngành thể thao, bởi căn bệnh thành tích thực tế đã ăn sâu và tiềm ẩn trong rất nhiều ngành nghề tại Việt Nam, nên người ta vẫn thường nhìn vào thành tích trước mắt, thay vì tính những bài toán lâu dài. Đừng quên, SEA Games 2 năm diễn ra 1 lần, trong lúc Asian Games hay Olympic lại đến 4 năm, nên câu hỏi Việt Nam đứng đâu ở khu vực Đông Nam Á, xem ra không dễ trả lời…
