Trước đây trong khuôn khổ La Liga, chỉ có một lần Barcelona ghi được nhiều hơn 4 bàn ngay tại sân Bernabeu của Real Madrid, mà không thủng lưới. Đó là trận thắng 5-0 vào năm 1974. Ngôi sao nổi bật trong màn nhảy múa năm xưa? 

Chính là huyền thoại Johan Cruyff. Và ông cũng chính là người đã đề ra ý tưởng về một đường lối đào tạo cầu thủ xuyên suốt qua nhiều thế hệ, đề ra ý tưởng về một cách chơi rất riêng, từ đó hình thành nên “triết lý Barcelona”. Nói gọn hơn: ông là tác giả của lò đào tạo trẻ La Masia danh tiếng. 

Phải nhắc lại Cruyff trong những ngày này không chỉ vì Barcelona vừa thắng 4-0 trên sân kình địch Real Madrid và gợi lại trận thắng 5-0 “xoay quanh Cruyff” hơn 40 năm về trước. Có người nhớ đến Cruyff còn vì thông tin ông bị ung thư và tự tin tuyên bố sẽ thắng căn bệnh quái quỷ ấy. Cũng có người nhớ đến Cruyff vì những thông tin tồi tệ về Michel Platini hoặc Franz Beckenbauer. 

Trong những tượng đài bóng đá vĩ đại nhất lịch sử, có được bao nhiêu con người đáng kính như Cruyff: chỉ say mê bóng đá thuần túy - chơi bóng hoặc huấn luyện, hoàn toàn “miễn nhiễm” với cái vòng xoáy tiền bạc, quyền lực và những trò bẩn thỉu đi kèm trên chính trường bóng đá? 

Dĩ nhiên, không thể so sánh Barcelona của Cruyff ngày xưa với Barcelona của Messi, Neymar, Suarez, Iniesta, Sergi Roberto... Giới hâm mộ lớn tuổi sẽ quả quyết rằng Cruyff vĩ đại không kém gì những siêu sao bây giờ. Nhưng Cruyff có gì trong 5 năm khoác áo Barcelona? 

Vỏn vẹn 1 chức vô địch La Liga và 1 chiếc Cúp Quốc gia. Barcelona thời Cruyff cũng chẳng có mấy danh hiệu. Họ còn chưa biết đến Cúp C2, nói chi hào quang ở Cúp C1/Champions League. Thời ấy, Barcelona chỉ có vương miện ở giải đấu đã cáo chung cách đây 44 năm: Cúp Hội chợ (sau này thành UEFA Cup, rồi Europa League). 

Nhưng cả thế giới vẫn hâm mộ và thán phục Barcelona thời Cruyff vì đấy là biểu tượng chống lại ách độc tài Franco. Đấy là niềm kiêu hãnh bất diệt của cả xứ sở Catalan, nghĩa là trên cả bóng đá. Không có một Barcelona ngoan cường, xuất sắc trong thời Cruyff thì sẽ chẳng có Barcelona hôm nay. 

Thế còn Barcelona... ngày mai? Người ta đang hào hứng chờ xem Barcelona sắp tới sẽ còn mạnh đến cỡ nào. Họ đang là ĐKVĐ trên cả 3 trận địa lớn Champions League, La Liga, Cúp Nhà Vua. Họ phòng thủ hay hơn và tấn công hiệu quả hơn cả thời kỳ “ăn 6” ở mùa 2008/09, nhờ HLV Luis Enrique biết cách chỉnh sửa lối chơi Tiqui-taca. 

Chỉ trong vài tuần nữa thôi, Barcelona sẽ bước vào kỳ chuyển nhượng mùa Đông và trên lý thuyết, có thể tăng cường vài ngôi sao nữa - thay vì bị cấm mua cầu thủ như trong các đợt chuyển nhượng vừa qua. Thậm chí chỉ trong vài ngày nữa thôi, Barcelona sẽ chào đón sự trở lại của một Lionel Messi hoàn toàn bình phục. Đấy đã là khác biệt rồi. 

Nhưng tóm lại, Barcelona sắp tới sẽ mạnh đến mức nào? Bóng đá hấp dẫn ở chỗ, sẽ chẳng ai trả lời được những câu hỏi như vậy. Mặt khác, người ta đâu cần băn khoăn về số danh hiệu hoặc cái thước đo “mạnh đến đâu” đầy vẻ ước lệ để ngưỡng mộ Barcelona thời Cruyff! 

Hồi năm 1990, HLV Beckenbauer dẫn dắt Tây Đức lên ngôi vô địch World Cup. Ngay sau đó, nước Đức thống nhất. Beckenbauer lớn lối: “Tôi không thể hình dung đội Đức sẽ còn mạnh đến cỡ nào khi Mannschaft có thêm các ngôi sao Đông Đức”. Câu trả lời: Đức thua... Bulgaria ở kỳ World Cup tiếp theo. Một cái tát hiếm hoi dành cho người có biệt danh “Hoàng đế”! 

Ai hâm mộ Barcelona, cứ việc kiên nhẫn chờ xem “phần tiếp theo” cho thú vị, đừng biến trò chơi bóng đá thành phép toán như Beckenbauer.