Những lần đầu tiên đáng nhớ
EURO 1968 là kỳ EURO ghi nhận khoảnh khắc ngày hội bóng đá châu Âu chính thức đổi tên từ “European Nations’ Cup” thành “European Championship”. Đây cũng là kỳ EURO đánh dấu lần đầu tiên vòng loại thi đấu theo thể thức bảng đấu và có trận lượt đi - lượt về.
Tại EURO 1964, các đội loại nhau trực tiếp ở vòng đấu loại, chọn ra 16 đội vào vòng 1/8. Tuy nhiên, tại EURO 1968, BTC đã quyết định chia thành các bảng đấu, mỗi bảng 4 đội, thi đấu 6 trận có lượt đi và về như thể thức của ngày hôm nay.
Vào thời điểm đó, do đội chủ nhà chỉ chính thức được chọn sau khi vòng loại kết thúc, nên tất cả các đội tuyển châu Âu đều phải tham dự vòng đấu này thay vì luật đội chủ nhà được miễn tham dự vòng loại như thời nay.
Ở trận bán kết 1 giữa Italia và Liên Xô, do thời tiết quá xấu, hai đội tuyển này buộc phải đặt trọng tâm vào phòng ngự khiến trận đấu khép lại với tỉ số 0-0. Để chọn ra đội lọt vào chung kết, thay vì đá luân lưu như thời nay, Italia và Liên Xô quyết định… tung đồng xu. Cho đến thời điểm hiện tại, Italia vẫn đang là đội tuyển đầu tiên và duy nhất trong lịch sử EURO chiến thắng một trận bán kết nhờ tung đồng xu.
EURO 1968 cũng là giải đấu hiếm hoi mà trận chung kết buộc phải đá lại do Italia và Nam Tư không thể phân định thắng thua ở trận “lượt đi”. Nhờ thắng 2-0 trong trận đá lại, Italia vô địch EURO. Đó là chức vô địch EURO đầu tiên đồng thời là duy nhất của đoàn quân áo thiên thanh.
Trong hành trình đăng quang chức vô địch EURO đầu tiên và duy nhất, Italia đồng thời đã giới thiệu cho bóng đá thế giới một tên tuổi lẫy lừng: Dino Zoff. Vào thời điểm dự EURO 1968, Zoff đã 26 tuổi và phải chờ tới trận tứ kết, ông mới lần đầu tiên xuất hiện trong màu áo ĐTQG. Sau khi thể hiện phong độ ấn tượng ở chiến thắng 2-0 trước Bulgaria, Zoff giành suất bắt chính của đàn anh Enrico Albertos, chính thức đứng gác trong khung gỗ Italia suốt VCK giải đấu này.
Sự xuất hiện của Dino Zoff
Dino Zoff khép lại kỳ EURO lịch sử của Italia mà chỉ thủng lưới đúng 1 bàn, bắt đầu được thế giới biết tới và sau này dần trở thành huyền thoại của Italia nói riêng và thế giới nói chung.
Tuy nhiên, rất ít người biết rằng Dino Zoff từng phải trải qua cảm giác bị từ chối hết lần này tới lần khác trước khi toả sáng ở EURO 1968. Thời còn nhỏ, Dino Zoff rất nhỏ con. Cho đến năm 14 tuổi, ông mới cao 1m60, quá thấp so với tiêu chuẩn của một thủ môn. Lo lắng con trai không thể thành công với bóng đá, bố của Dino Zoff còn khuyên ông học nghề thợ máy để lỡ có thất bại trong bóng đá thì vẫn có một nghề sinh nhai trong tay.
Ngoài đam mê đá bóng và nghề tay trái là thợ máy, Dino Zoff còn nghĩ tới việc sẽ trở thành VĐV đua xe đạp hoặc VĐV đi bộ. Tuy nhiên, sau cùng thì tình yêu bóng đá đã chiến thắng tất cả. Dino Zoff vừa làm thợ sửa động cơ xe, vừa kiếm tiền để theo đuổi giấc mơ trở thành thủ môn. Ông đã gõ cửa rất nhiều CLB lớn ở Italia như Juventus, Inter và cả Udinese để xin thử việc nhưng đều bị từ chối vì một lý do duy nhất: Lùn. Chán nản, Dino Zoff xin vào CLB địa phương Marianese để thỏa niềm đam mê với trái bóng.
Thấy được đam mê của Dino Zoff, bà ngoại ông đã giúp đỡ cháu trai bằng cách lên một thực đơn khoa học với niềm tin nếu thực hiện đúng chế độ ăn uống này, ông sẽ cao lên. Điều thần kỳ thật sự đã tới. Đến năm 16 tuổi, Dino Zoff tăng tới… 22 cm, đạt chiều cao 1m82. Thế rồi năm 19 tuổi, ông chính thức bước chân vào hành trình thăng tiến khi gia nhập Udinese.
Sau khi được thừa nhận tài năng bằng việc giúp Italia vô địch EURO 68, Dino Zoff nhanh chóng trở thành lựa chọn số 1 của ĐTQG. Ông đã thi đấu tới tận năm 1983 mới giã từ màu áo thiên thanh. Tại World Cup 1982, Dino Zoff đeo băng đội trưởng ĐT Italia vô địch kỳ World Cup này, và trở thành người già nhất đeo băng thủ quân nhà vô địch World Cup. Ông làm được điều này khi chạm mốc 40 tuổi 4 tháng 13 ngày. Sau khi kết thúc sự nghiệp, ông được bầu chọn là 1 trong 3 thủ môn xuất sắc nhất thế kỷ 20, cùng 2 huyền thoại Lev Yashin và Gordon Banks.
1.142. Dino Zoff còn là chủ nhân của kỷ lục giữ sạch lưới lâu nhất trong màu áo ĐTQG. Từ năm 1972 đến 1974, ông không thủng lưới bàn nào trong 1.142 phút thi đấu cho binh đoàn thiên thanh.
