Trong trận đấu với Italia của Anh vừa qua, Southgate bất ngờ chuyển sang sơ đồ 3-4-3. Đáng chú ý nhất là việc ông thử nghiệm Bukayo Saka đá wing-back lệch trái, trong khi ở Arsenal thì tài năng trẻ này suốt 2 năm qua chơi ở vị trí tiền đạo lệch phải. Chưa hết, Eric Dier cũng bất ngờ được Southgate sử dụng ở vị trí trung vệ. Tất cả đều chỉ ra tới thời điểm này, dù chỉ còn 2 tháng nữa là World Cup 2022 sẽ diễn ra, nhưng Southgate vẫn chưa tìm ra đâu là đội hình ưng ý nhất cũng như sơ đồ ưng ý nhất cho Tam sư? 

Người ta chưa thể biết Anh sẽ đá 4-3-3, 4-2-3-1, hay sơ đồ 3 trung vệ tại Qatar nếu nhìn vào những thử nghiệm liên tục của Southgate gần đây. Còn nếu nói về 11 người đá chính thì lúc này mới chỉ có Jordan Pickford, Declan Rice, Raheem Sterling và Harry Kane là sẽ chắc suất trong đội hình xuất phát. Ở những vị trí còn lại như ai đá trung vệ, ai đá tiền vệ trung tâm, tiền đạo lệch phải, ai chơi hậu vệ hai cánh, Southgate đều chưa có câu trả lời? Anh không còn nhiều trận đấu để lắp ghép đội hình nên họ cần Southgate sớm tìm ra đâu là đội hình tốt nhất.

Những CĐV Anh xem 90 phút trận đấu giữa Anh và Italia mới đây sẽ không tránh khỏi cảm giác bị tra tấn. Bởi tại San Siro, Anh đã chơi quá tệ ở mặt trận tấn công. Cơ hội lớn nhất trong cả trận mà họ tạo được chỉ là 2 tình huống dứt điểm cận thành của Harry Kane ở cuối hiệp 2. Còn về cơ bản, họ đã “tắt điện” hoàn toàn trước hàng phòng ngự kín kẽ của Azzurri.

Rõ ràng Anh đang gặp vấn đề ở khả năng sáng tạo. Họ không thể tạo ra những cơ hội ngon ăn để Kane hay các cầu thủ trên hàng công lập công. Không phải ngẫu nhiên Anh tịt ngòi cả 3 trận gần nhất và họ cũng chưa ghi bàn nào ở UEFA Nations League 2022/23 từ tình huống “bóng sống”. Đây là điều phi lý nếu chúng ta nhìn vào những tài nguyên trên hàng công mà Southgate đang sở hữu như Harry Kane, Phil Foden, Sterling, Mason Mount, Jack Grealish… Về cơ bản, đó đều là những cầu thủ chất lượng cao nên khả năng tấn công của họ phải tốt hơn hiện tại nhiều. 

Southgate có thể đang mạo hiểm cả tương lai và chiếc ghế HLV khi vẫn đặt niềm tin vào Harry Maguire. Trong trận gặp Italia, Maguire tiếp tục được đá chính dù ở Man United, anh đã mất vị trí chính thức. Và trung vệ người Anh này đáp lại niềm tin của Southgate bằng màn thể hiện kém cỏi tại San Siro. Maguire không phải người mắc lỗi trực tiếp trong bàn thua của Tam sư (người mắc lỗi là Kyle Walker), nhưng anh vẫn chơi tệ trong cả trận. 

Hiện tại, Southgate đang có trong tay một số trung vệ ra sân thường xuyên hơn như John Stones ở Man City. Ngay cả Fikayo Tomori cũng chơi tốt ở Milan. Nên Southgate cần phải quyết đoán hơn trong việc loại bỏ Maguire khỏi đội hình chính.

Như đã nói, trận gặp Italia, Southgate bất ngờ bố trí Saka đá wing-back lệch trái. Đây không phải vị trí sở trường của ngôi sao Arsenal nên việc anh chơi tệ là bình thường. Nhìn rộng hơn, Southgate cũng đang có vấn đề trong việc chọn người đá chính ở hai hành lang biên. Trong tay Southgate là rất nhiều wing-back chất lượng cao như Alexander-Arnold, Reece James, Ben Chilwell, Luke Shaw, Kieran Trippier… Và điều này khiến ông bị rối trong việc lựa chọn ai là cặp hậu vệ biên số 1 của Anh?