1993 đến 2016 - 23 năm là chu kỳ đủ dài để một đứa trẻ sinh ra, lớn lên, tốt nghiệp đại học và bây giờ đang làm việc tại một công ty nào đó. Đặt vào môi trường bóng đá, chu kỳ này quá thừa thãi để chứng kiến những Romelu Lukaku hay Anthony Martial cất tiếng khóc chào đời rồi trở thành những chân sút hàng đầu Ngoại hạng Anh. Ấy thế mà quãng thời gian ấy lại chưa đủ mô tả trọn vẹn sự nghiệp cầu thủ của Francesco Totti, hoàng tử thành Rome.

Totti lần đầu tiên ra sân trong màu áo đội một Roma vào ngày 28/3/1993, khi mới 16 tuổi (sinh ngày 27/9/1976). Bây giờ, anh đã 39 tuổi, 23 năm cống hiến, 750 lần ra sân, ghi 350 bàn, 188 lần kiến tạo cho đồng đội ghi bàn trên mọi mặt trận và sắp sửa ra sân trong trận quyết chiến với Real Madrid ở lượt về vòng 1/8 Champions League 2015/16 cho đội bóng áo bã trầu. Điều đó cho thấy sự bền bỉ, tận tụy của Totti.

Nhưng cũng cần phải nhấn mạnh thêm rằng, thủ quân Roma là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất ở thế hệ của mình. Anh là nhà vô địch thế giới 2006 và á quân EURO 2000, vô địch Serie A 2000/01. Totti từng được hàng loạt đội bóng lắm tiền nhiều của chèo kéo, đặc biệt là Real Madrid. Có điều, vì tình yêu thủy chung với Roma, anh luôn lắc đầu từ chối.

Khi bước sang bên kia sườn dốc của sự nghiệp, “hoàng tử thành Rome” cũng không bao giờ nghĩ đến chuyện sang Trung Đông dưỡng già với mức lương bạc triệu. Đối với Totti, như lúc tuyên bố giã từ đội tuyển Italia vào năm 2006, anh muốn cống hiến cho đội bóng quê hương đến những giọt mồ hôi cuối cùng, ở một Serie A điêu tàn đã qua thời thịnh vượng.

Trong thời buổi kim tiền như ngày nay, rất nhiều cầu thủ hoặc dứt áo ra đi vì sức hút của danh hiệu, tiền bạc hoặc bị đẩy đi vì không còn giá trị sử dụng. Sự trung thành hay mối tình đẹp như Totti-Roma thực rất hiếm gặp. Tầm cỡ như Steven Gerrard, Xavi Hernandez cũng chọn CLB khác ở cuối sự nghiệp.

Theo thống kê về những cầu thủ chỉ chơi cho 1 CLB tại 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu vào thời điểm hiện tại, Totti là cầu thủ duy nhất trên 35 tuổi. Tại Ngoại hạng Anh, chỉ có Tony Hibbert (Everton) và Andy King (Leicester City) là 2 cầu thủ trên 27 tuổi chỉ khoác áo một đội bóng. Trái lại hoàn toàn là trường hợp của Luca Toni, chân sút lừng danh một thời của Serie A đã chơi cho... 15 đội bóng khác nhau.

Real Madrid, đối thủ của Roma đêm nay cũng từng có những cầu thủ dạng như Totti. Đó là Raul Gonzalez và Iker Casillas. Tuy nhiên, khi đã luống tuổi, hai huyền thoại này đều phải chia tay Santiago Bernabeu không kèn không trống. Không chỉ Raul và Casillas, mọi cầu thủ hết thời đều bị Real đẩy đi để nhường chỗ cho những cầu thủ trẻ hơn, khỏe hơn và nhiều fan hâm mộ hơn.

Hệ quả là phòng thay đồ Bernabeu luôn trong tình trạng rối loạn, những ngôi sao luôn trong tình trạng kèn cựa nhau, chia bè kết phái và sẵn sàng chống đối huấn luyện viên bất kỳ lúc nào.

Tồi tệ hơn nữa là tình trạng CĐV la ó chính ngôi sao sáng nhất của đội bóng, kể cả khi anh ta chơi hay. Ngược lại, những ngôi sao cũng chẳng quan tâm lắm đến phản ứng của người hâm mộ, bởi lẽ họ ra sân vì tiền và danh hiệu chứ chẳng phải tình yêu hay niềm tự hào. Tại châu Âu có lẽ không mội đội bóng nào “vô chính phủ” đến thế.

Nếu Real có cầu thủ một đội bóng như Totti, những chuyện đáng buồn như vậy đã không xảy ra.