Năm 2014, tờ The Guardian chọn ra các cầu thủ trẻ xuất sắc nhất của mỗi đội bóng tại Ngoại hạng Anh, cộng thêm 40 "sao mai" khác của các quốc gia trên thế giới. Tính đến nay đã 5 năm và chúng ta hãy cùng nhìn xem họ đã tiến bộ như thế nào trong thời gian qua.
Ý tưởng là để xem việc trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp khó như thế nào với những tài năng từng đình đám nhất thế giới ở tuổi 16, 17. Đến bây giờ, chúng ta đã rút ra được một vài gạch đầu dòng.
Với 20 cầu thủ trẻ xuất sắc nhất Ngoại hạng Anh 2014/15, chỉ có 3 người vẫn đang thi đấu ở giải đấu này cho đến thời điểm hiện tại là: Marcus Rashford (Man United), Dominic Solanke (Bournemouth) và Hamza Choudhury (Leicester).
Phần còn lại, có 6 người tham dự các giải đấu Hạng Hai tại Anh và Iceland. Những thành viên khác rải rác ở các giải đấu hạng dưới và đen đủi nhất là trường hợp của 2 người đã từ bỏ con đường bóng đá chuyên nghiệp.
Con đường phát triển của mỗi người khác nhau. Có những cầu thủ bị ảnh hưởng bởi chấn thương, có người bị ảnh hưởng bởi tâm lý. Ngoài ra, cũng đừng quên mỗi cầu thủ phát triển thần tốc ở những độ tuổi khác nhau. Ví dụ điển hình là việc Joao Felix - cầu thủ 19 tuổi đã có giá chuyển nhượng 120 triệu euro, không lọt vào danh sao trẻ xuất sắc nhất năm 2016.
Năm 2017, HLV đội U18 Liverpool lúc đó là Steven Gerrard đã nói về bí quyết đi lên từ học viện thành một cầu thủ đội một: "Tôi thích những cầu thủ có phong cách đường phố. Tôi nghĩ mọi cầu thủ hàng đầu đều xuất phát từ những con phố. Các đứa trẻ trong những học viện ngày nay đều có môi trường không thể tin được, họ có đồ ăn, trang phục và một vài người còn kiếm được nhiều tiền hơn những gì chúng tôi từng có lúc khởi nghiệp.
Có nhiều trường hợp họ bị đôn lên quá sớm. Họ được đưa vào vùng thoải mái để tập luyện và rồi bị sốc khi bị chuyển đi hay giải phóng hợp đồng. Tôi đã thấy nhiều cầu thủ rời học viện với sự nổi tiếng để chuyển tới phòng thay đồ ở Melwood. Sau đó sẽ là câu chuyện bơi hay chìm, phần lớn trong đó chìm nghỉm".
Vấn đề là kể cả khi bạn chỉm nghỉm ở những chặng đua đầu, vẫn còn cơ hội để quay lại. Nikola Vlasic là một trong 40 tài năng xuất chúng nhất ngoài biên giới nước Anh được tờ The Guardian điểm danh. Bản hợp đồng trị giá 10 triệu bảng chuyển tới Everton từ Hajduk Split của Vlasic vào năm 2017 đã không thành công. Anh chỉ ra sân 12 lần, không ghi bàn nào và bị đẩy sang CSKA Moscow theo dạng cho mượn trước khi ký chính thức. Đến bây giờ, Vlasic thi đấu thường xuyên ở giải VĐQG Nga và vừa ghi bàn đầu tiên cho ĐT Croatia vào tháng 9 vừa qua.
Youri Tielemans, Ousmane Dembele và Luka Jovic cũng có những hướng đi khác nhau. Hiếm người giữ được đà thăng tiến liền mạch như Dembele. Trong trường hợp của Jovic, anh không được tạo điều kiện thi đấu ở Benfica và chuyển sang Frankfurt theo dạng cho mượn trước khi bùng nổ dữ dội và giành được hợp đồng đến Real Madrid.
26 trong 40 cầu thủ tài năng của phiên bản 2014 đã được thi đấu ở các giải VĐQG hàng đầu, trong khi 16 người trong số đó đã được triệu tập lên ĐTQG. Đặc biệt, 11 "sao mai" của 5 năm trước vẫn đang chơi ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu.
Có một điều vừa thú vị vừa nuối tiếc với với khán giả Việt Nam là Phan Thanh Hậu cũng nằm trong danh sách 40 người đó. Cả châu Á chỉ có 5 cái tên trong Top 40 tài năng trẻ trên tờ The Guardian và Thanh Hậu vinh dự được góp mặt. Điều ấy cho thấy Hậu phải có một tài năng dị biệt và xứng đáng được chờ đợi trong tương lai. Tuy nhiên hiện tại Thanh Hậu không phát triển tài năng như kỳ vọng và dần mất hút trên bản đồ bóng đá. Ở V-League 2019, cầu thủ 22 tuổi mới có 1 trận ra sân cho HAGL.
