"Cơn cuồng nộ màu đỏ" đã có trận đấu tồi tệ nhất trong nhiều năm qua trước cỗ máy màu da cam. Cơn mưa bàn thua phải nhận từ các chiến binh trẻ của Louis Van Gaal đã làm lung lay nền móng của một đội bóng đã ngự trị châu Âu và Thế giới trong 6 năm qua. Đó là triết lý tấn công, lối chơi kiểm soát bóng và thế trận bằng những đường chuyền ngắn, nhanh, chính xác đến từng milimet, đập-nhả không ngừng, di chuyển liên tục, tạo các khoảng trống, bứt tốc đột biến và dứt điểm cận thành. 

 

Trong chu kỳ thành công rực rỡ của mình, Tây Ban Nha đã linh hoạt điều chỉnh các giải pháp tấn công để vượt qua các hàng rào phòng thủ được các đối thủ dựng lên, từ 4-1-4-1 của cố chiến lược gia Luis Aragones đến 4-2-3-1 của HLV Vicente del Bosque hiện nay, đôi lúc với một tiền đạo cắm và nhiều lần với một "số 9 ảo" hoặc sử dụng hai tiền đạo cánh Pedro và Jesus Navas.

Tuy nhiên, chưa bao giờ đội bóng áo đỏ lại chịu nhiều bàn thua như trong thời gian gần đây, kể cả khi họ chơi với hai tiền vệ trụ là Xabi Alonso và Sergio Busquets. Thậm chí, thảm họa trước Hà Lan đã xảy ra sau khi “Ngài râu kẽm” rút Alonso ra sân để tìm một cuộc lội ngược dòng nhưng bất thành. 

Nhìn lại những cú vấp ngã của Tây Ban Nha trong những năm gần đây, có thể thấy một nhân tố chung đáng chú ý: Đó là mỗi khi đối phương chơi với hàng phòng thủ 5 người, đội bóng vô địch châu Âu và Thế giới luôn gặp rất nhiều khó khăn. Đã có tới ba lần “cơn cuồng nộ màu đỏ” chẳng làm nên trò trống gì trước giải pháp chiến thuật đơn giản và có phần cổ lỗ sỹ này. 

Đầu tiên là trận gặp Italia tại EURO 2012. Đội tuyển màu áo thiên thanh đã chơi với hàng thủ 5 người và đã có một trận hòa 1-1, khiến Tây Ban Nha phải xem lại việc sử dụng "số 9 ảo" của mình, trong trường hợp này là Cesc Fabregas. Tương tự như vậy, trong một trận giao hữu vào ngày 10/9/2013, ĐT Chile cũng sử dụng 5 hậu vệ để “chiến” với đội bóng của đất nước đấu bò tót, và kết quả là Tây Ban Nha phải lội ngược dòng và may mắn có bàn gỡ hòa 2-2 của Jesus Navas ở phút thứ 92 của trận đấu. Trong trận Tây Ban Nha - Hà Lan ở ngày khai mạc World Cup 2014, HLV Luis Van Gaal cũng sử dụng “bài thuốc đặc trị” nói trên, do sự vắng mặt của Kevin Strootman, vốn được coi là “động lực” của cỗ máy màu da cam,  và ông đã có một chiến thắng rực rỡ khi đè bẹp La Roja với tỷ số 5-1 như đã nói ở trên.

Đáng chú ý là sơ đồ này được nhiều đội bóng sử dụng tại World Cup hiện nay. Đã có 3 đội tuyển sử dụng hàng thủ 5 người và đều giành thắng lợi trong những trận đầu tiên. Đó là Mexico, với chiến thắng 1-0 trước Cameroon; Costa Rica (3-1) trước Uruguay; Italia (2-1) trước Anh. Sơ đồ 5-3-2 hoặc 3-5-2, không được sử dụng nhiều trong những năm qua, ngoại trừ Juventus, nay đang trở thành một giải pháp chiến thuật hữu dụng tại World Cup 2014. 

Tây Ban Nha sẽ phải làm gì trước Chile và Australia nếu hai đội bóng này cũng sẽ sử dụng bài thuốc đặc trị nói trên. Điều này phụ thuộc vào tài cầm quân của Del Bosque. Tuy nhiên, câu chuyện này không dễ dàng, vì lối chơi tấn công tiqui-taca đã thấm vào máu của từng cầu thủ áo đỏ. Chẳng thế mà sau thất bại trước Hà Lan, Xavi Hernandez, một trong những công thần của La Roja, vẫn tuyên bố phải trung thành đến chết với lối chơi truyền thống của ĐTQG. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ, tiqui-taca chỉ nguy hiểm khi cả cỗ máy áo đỏ vận hành trơn tru, với tốc độ cao, nhiều sự đột biến và tính sáng tạo, điều khó có thể tìm thấy trong một đội bóng có tới 5 cầu thủ đã qua tuổi 30 và không còn duy trì được phong độ đỉnh cao.