Đúng rồi, bạn không nhìn nhầm đâu. Người có số bàn thắng kỳ vọng cao nhất tính trung bình mỗi 90 phút trong năm 2020 chính là chân sút đang nhấp nhổm rời Chelsea vì ít được thi đấu. Trong những cầu thủ có hơn 900 phút ra sân ở Premier League năm qua, xG mỗi 90 phút của Giroud là cao nhất (0,71). Điều thú vị là người xếp ngay sau Giroud cũng là một tiền đạo của Chelsea, Tammy Abraham (0,70).

Khác với trường hợp của Giroud, việc De Bruyne kết thúc năm 2020 với tư cách cầu thủ sáng tạo nhất trong các tình huống “bóng sống” là điều không có gì bất ngờ. Trung bình mỗi 90 phút, De Bruyne kiến tạo được 0,46 bàn (xA được tính theo giá trị xG của những cú sút mà anh kiến tạo cho đồng đội). Con số này vượt xa các cầu thủ tiếp theo là Mahrez (0,32) và Salah (0,28). Bruno Fernandes, tiền vệ đình đám của M.U, đứng thứ 7 với xA là 0,24.

Khác với thống kê về số lần cắt bóng thông thường (interception), cắt bóng thực tính thêm cả số lần cản được đường chuyền của đối phương nữa. Và sau khi điều chỉnh dựa trên tỉ lệ kiểm soát bóng, Kante trở lại là cầu thủ đánh chặn hàng đầu Premier League. Trong năm 2020, anh có trung bình 6,02 pha cắt bóng thực trên 1.000 lần chạm bóng của đối phương. Không bằng thành tích ở Leicester (9,9), nhưng đó là con số tốt nhất của Kante trong màu áo Chelsea, và ở Premier League năm vừa rồi.

Tắc bóng thực bao gồm cả những nỗ lực tắc bóng thành công lẫn những lần phạm lỗi và những lần tắc bóng thất bại. Điều thú vị là người đứng đầu danh sách trong năm 2020 lại là một cầu thủ chạy cánh, Emiliano Buendia (Norwich), và từng bị chê là “lười biếng”. Cứ mỗi 1.000 lần đối phương chạm bóng, Buendia lại thực hiện 13,56 cú tắc thực. Trừ sự xuất hiện của Buendia, những cầu thủ còn lại trong Top 10 đều là các tiền vệ trung tâm thiên về phòng ngự, trong đó có tân binh Allan của Everton (11,36, xếp thứ ba).

Không có gì bất ngờ khi “máy tắc” của M.U, Wan-Bissaka, là người thống trị danh sách những cầu thủ tắc bóng tốt nhất. Tỉ lệ tắc bóng thực (tính cả số lần phạm lỗi hay tranh chấp thất bại) thành công của anh lên tới 78,8%. Nhưng đáng chú ý nhất là việc 3 trong 4 hậu vệ đá chính của Everton (Coleman, Mina, M.Keane) có mặt trong Top 15. Cộng với việc Allan thuộc nhóm tắc bóng hay nhất, Everton rõ ràng đang sở hữu một hàng phòng ngự rất khó bị đánh bại.

Dù mới 21 tuổi, nhưng Rice đã khẳng định được vị thế của cầu thủ không thể bị thay thế ở West Ham. Trong năm 2020, anh thậm chí còn là cầu thủ có số phút ra sân nhiều nhất ở Premier League, với 2.970 phút. Trong Top 10 còn hai đồng đội khác của Rice là Angelo Ogbonna (2.760 phút) và Aaron Cresswell (2.865), một bằng chứng khẳng định thói quen duy trì một hệ thống ổn định của HLV David Moyes. Trong Top 15, chỉ có 2 người ngoài Vương quốc Anh là Obgonna và Abdoulaye Doucoure.

Trên tiêu chí số bàn thua chặn đứng được (được tính toán theo một công thức phức tạp, nhưng để cho đơn giản thì cứ hiểu rằng một thủ môn giỏi cứu được nhiều bàn thua hơn so với “bình thường”), Hugo Lloris của Tottenham chính là thủ môn hay nhất Premier League trong năm 2020. Anh ngăn được tới 8,80 bàn thua khó tránh. Thủ môn trẻ Dean Henderson đứng thứ ba với thành tích 5,40. Đáng ngạc nhiên là Alisson chỉ để lọt lưới ít hơn so với “kỳ vọng” có 0,91 bàn.

Ngôi sao của Wolves chính là người “chịu khó” đi bóng nhất trong năm qua, khi thực hiện trung bình 9,56 pha đi bóng mỗi 90 phút. Thành tích của Traore bỏ xa những người xếp sau là Saint-Maximin (7,80) và Pulisic (6,07). Tuy nhiên, hiệu quả những pha rê dắt của Traore là phải xem lại, khi anh vừa có tròn một năm không ghi bàn ở Premier League. Trong danh sách rê dắt vốn toàn cầu thủ chạy cánh, thú vị nhất là sự xuất hiện của tiền vệ trung tâm Andre-Frank Anguissa của Fulham. Anh rê bóng còn nhiều hơn cả những Sadio Mane, Moussa Djenepo và Daniel Podence.

Đây là điều tất cả có thể dự đoán được, khi Leeds đang được dẫn dắt bởi Marcelo Bielsa, người theo đuổi triết lý pressing quyết liệt trên toàn bộ mặt sân. Thông số được sử dụng để đánh giá đâu là đội bóng pressing gắt nhất là PPDA - số đường chuyền đối phương thực hiện trên mỗi hoạt động phòng ngự. Đội nào PPDA càng thấp thì pressing càng gắt. Trong năm 2020, PPDA của Leeds là 8,59, thấp hơn hẳn so với các đội tiếp theo là Southampton (10,16), Liverpool (10,40), Chelsea (10,90) và Man City (11).

Hiệu số bàn thắng kỳ vọng - chất lượng của các cơ hội tạo ra được trừ đi chất lượng của những cơ hội đối phương có - là thông số đánh giá chất lượng chung của một đội bóng. Thật thú vị là dù không vô địch, Man City vẫn là đội bóng “hay nhất” Premier League trong năm qua. Hiệu số xG của họ là +1,09. Thú vị hơn, Chelsea là đội đứng ngay sau Man City (+0,75), trong khi nhà vô địch tuyệt đối Liverpool chỉ đứng thứ ba (+0,69).