Trước World Cup 2014, Tây Ban Nha vẫn được xem là ứng viên sáng giá cho chức vô địch. Trong tay HLV Vicente del Bosque vẫn là những ngôi sao từng làm mưa làm gió ở những giải đấu lớn trước đó, thậm chí còn được bổ sung một số gương mặt nổi bật mà điển hình là tiền đạo Diego Costa. 

Nhưng trên đất Brazil, Tây Ban Nha đã không còn là chính mình. Trong trận ra quân ở bảng B gặp lại đối thủ từng thua họ ở trận chung kết World Cup 2010 là Hà Lan, đoàn quân của HLV Del Bosque thua với tỉ số không tưởng 1-5, dù là đội mở tỉ số với bàn thắng của Xabi Alonso từ chấm phạt đền. La Roja sau đó tiếp tục thua Chile 0-2 và chính thức trở thành cựu vương.

Chiến thắng 3-0 trong trận đấu cuối cùng ở vòng bảng trước Australia chẳng đủ làm nguôi ngoai nỗi đau của những người yêu bóng đá xứ sở Bò tót. La Roja sớm phải xách vali về nước và dư luận lập tức đòi sa thải HLV Del Bosque. Dẫu sau đó vẫn được đảm bảo tương lai ít nhất đến hết mùa Hè 2016, nhưng uy tín của “Ngài râu kẽm” ở xứ sở Bò tót đã giảm sút rõ rệt.

Thất bại tại World Cup 2014 đánh dấu sự kết thúc một giai đoạn hoàng kim của bóng đá Tây Ban Nha. Kể từ khi đó, La Roja không còn là “Độc cô cầu bại” nữa. Họ tiếp tục thua Pháp 0-1 trong trận giao hữu đầu tiên sau những ngày kinh hoàng trên đất Brazil, rồi thất bại 1-2 trước Slovakia tại vòng loại EURO 2016, trước khi để thua Đức trong trận giao hữu rạng sáng qua khép lại năm 2014 đầy thất vọng. 

Từ vị thế dẫn đầu tại BXH FIFA trước khi VCK World Cup 2014 diễn ra, Tây Ban Nha hiện rơi tự do xuống vị trí thứ 10, thậm chí đang có nguy cơ bị hất khỏi Top 10 vào cuối năm nay.

Sự thất bại của Tây Ban Nha tại World Cup 2014 cũng có thể xem là dấu chấm hết cho “Thế hệ vàng” từng làm nên thành công của La Roja ở 2 kỳ EURO 2008, 2012 và World Cup 2010. Cú vấp ngã đau đớn trên đất Brazil đã làm hỏng bầu không khí đoàn kết nội bộ của đội bóng xứ sở Bò tót, điển hình là vụ hậu vệ Alvaro Arbeloa công khai chỉ trích màn trình diễn tồi tệ của thủ quân Iker Casillas.

Ngay sau World Cup 2014, một loạt trụ cột gắn liền với thời kỳ hoàng kim của tuyển Tây Ban Nha đã nói lời chia tay ĐTQG. Linh hồn của lối chơi tiqui-taca là tiền vệ Xavi quyết định giã từ sự nghiệp thi đấu quốc tế. Chân sút vĩ đại nhất mọi thời đại của La Roja là David Villa cũng quyết định khép lại sự nghiệp huy hoàng trong màu áo ĐTQG. Tiền vệ phòng ngự Xabi Alonso cũng không nằm ngoài vòng xoáy đó. 

Một vài trụ cột khác của Tây Ban Nha dẫu chưa nói lời chia tay ĐTQG trong năm 2014, nhưng cũng có thể xem như đã hết thời ở La Roja và góp phần dẫn đến sự tan rã của “Thế hệ vàng”. Đó là tiền đạo từng ghi bàn duy nhất giúp Tây Ban Nha đánh bại Đức 1-0 ở trận chung kết EURO 2008, Fernando Torres. Ở một chừng mực nào đó, cũng có thể nói đến thủ môn Iker Casillas, người đang có nguy cơ mất suất chính về tay đồng nghiệp trẻ David De Gea...