Cách đây gần 10 ngày, trong lần đầu tiên trả lời phỏng vấn báo giới (kể từ khi tập trung ĐT Olympic Việt Nam hôm 24/2), HLV Toshiya Miura đã nói rằng: “Sơ đồ chiến thuật của tôi vẫn sẽ là 4-4-2 nhằm giúp các cầu thủ sớm thích nghi nhanh chóng khi lên tuyển. Với riêng Công Phượng, tôi tin cậu ấy sẽ hiểu triết lý huấn luyện của tôi”.

Câu nói lấp lửng về cách sử dụng chân sút của HA.GL đã được chiến lược gia Nhật Bản làm rõ trong quá trình tập luyện và thi đấu thời gian qua. Quan sát trong một số lần thực hiện bài tập đối kháng hay ở 2 trận đấu giao hữu với Hà Nội T&T và Olympic Indonesia, Công Phượng thường được chỉ định đá thấp hơn so với những mũi nhọn khác trên hàng tiền đạo như Văn Toàn, Thanh Bình hay Văn Thành.

Đáng chú ý, sự xuất hiện của chân sút 20 tuổi giúp sơ đồ 4-4-2 trở nên đa năng hơn, khi thì chuyển biến thành 4-5-1 (hiệp 2 trận Hà Nội T&T), lúc lại hoán đổi thành 4-1-2-1-2 (hay còn gọi là sơ đồ 4-4-2 kim cương) ở hiệp 2 trận gặp Olympic Indonesia.

Đầu hiệp 2 trận đấu giao hữu với Olympic Indonesia, Công Phượng được tung vào sân thay cho Văn Toàn. Thay vì đá trung phong, cầu thủ trẻ này hầu như “nóng máy” ở khu vực tuyến giữa cùng như 2 hành lang cánh. Anh chơi thấp hơn so với bộ đôi tiền đạo Văn Thành và Thanh Bình. Thậm chí, tiền vệ phải Võ Huy Toàn còn xuất hiện trong vòng cấm đối phương nhiều hơn cả Công Phượng. 

Cần phải nói thêm, sở dĩ HLV Miura sử dụng anh ở vị trí này là bởi Công Phượng sở hữu kỹ thuật cá nhân tốt. Việc có một cầu thủ xử lý bóng gọn cũng như quấy rối được hàng phòng ngự đối phương sẽ buộc các tiền vệ Olympic Indonesia phải lui về, giảm áp lực cho hàng thủ Olympic Việt Nam. Thêm vào đó, bổ sung Công Phượng cũng là tiếp thêm một mũi nhọn cho hàng công đội chủ nhà. 

Dấu ấn của cầu thủ xứ Nghệ đã phần nào được thể hiện kể từ khi được tung vào sân. Sự có mặt của anh góp phần làm lối chơi của Olympic Việt Nam khởi sắc hơn. Thống kê cho thấy, số đường chuyền bóng của Công Phượng cho đồng đội là 21 lần. Trong đó, đáng kể có 2 đường bóng được coi là tạo cơ hội ngon ăn cho Olympic Việt Nam (nỗ lực vượt qua hậu vệ đối phương rồi chọc khe cho Thanh Bình ở phút 50; phất bóng dài chính xác cho Văn Thành trong tư thế không bị ai kèm ở phút 70). 

Dù không ghi được bàn thắng song việc hoạt động năng nổ trong vai trò tiền đạo lùi của Công Phượng cũng gián tiếp giúp Olympic Việt Nam có được chiến thắng tối thiểu. Sau trận đấu, HLV Aja Santoso của Olympic Indonesia cũng phải dành lời khen cho màn trình diễn của tiền đạo xứ Nghệ: “Tôi ngạc nhiên khi cậu ấy không đá chính. Nếu Phượng ra sân từ đầu thì Olympic Việt Nam hẳn sẽ có nhiều cơ hội”. 

Đây không phải là lần đầu tiên Công Phượng chơi cách xa khung thành đối thủ. Trong thời kỳ đào tạo tại Học viện trẻ Hoàng Anh Gia Lai – Arsenal JMG hay trong màu áo U19 Việt Nam hoặc HA.GL tại V.League 2015, cầu thủ này cũng không ít lần đảm nhiệm vị trí tiền vệ hoặc tiền đạo lùi. Tuy vậy tại Olympic Việt Nam, Công Phượng vẫn cần có thêm thời gian để làm quen với nhiều thứ. So sánh với quãng thời gian 7 năm tại học viện, 2 năm ở U19 Việt Nam thì thực sự 20 ngày tập trung đội tuyển là chưa đủ để cầu thủ vẫn được người hâm mộ gọi yêu là “Messi Việt Nam” có thể thích nghi với triết lý bóng đá của HLV Miura, cũng như hiểu được những người đồng đội mới trên tuyển. 

Trở lại vấn đề chuyên môn ở trận đấu gặp Olympic Indonesia, cho dù Công Phượng đã tạo ra những nét tươi mới cho Olympic Việt Nam kể từ khi vào sân, nhưng xét một cách khắt khe thì anh chưa làm chiến lược gia người Nhật Bản và người hâm mộ thỏa mãn trọn vẹn.

Công Phượng có tới 15 lần rê bóng trước đối phương. Song chỉ 1/3 lần anh đi bóng vượt qua cầu thủ đội khách. Nguyên nhân là việc phải hoạt động cách xa khung thành kèm theo luôn bị số đông cầu thủ đối phương theo sát khiến anh chưa thể tạo ra đột biến trong một số tình huống xử lý cá nhân. 

Một thống kê khác chỉ ra rằng, Công Phượng có tất cả 21 đường chuyền cho đồng đội, nhưng chỉ 2 trong số đó chuyển hóa thành cơ hội nguy hiểm. Điều này có nghĩa tính hiệu quả vẫn chưa cao.

Từ những đánh giá trên, có thể nhận ra 2 điểm cần lưu ý. Thứ nhất, Công Phượng cần sớm tìm được sự liên lạc tốt nhất với các đồng đội. Thứ hai, bản thân tiền đạo xứ Nghệ phải linh hoạt hơn trong những tình huống có bóng trong chân (không phải lúc nào đột phát cá nhân cũng là giải pháp tốt nhất). 

Dẫu vậy, phải thừa nhận, việc mới chỉ cùng nhau sinh hoạt tập luyện trong vòng chưa đầy 1 tháng, nên chưa thể đòi hỏi các cá nhân ở ĐT Olympic Việt Nam và Công Phượng ngay lập tức có được tiếng nói chung, sự nhuần nhuyễn trong lối chơi - thứ yêu cầu cần có nhiều thời gian trau dồi và tập luyện.