CÒN ĐÂU NHỮNG MASOPUST?
Trong nhiều năm trở lại đây, nhất là kể từ khi danh hiệu Quả bóng vàng được FIFA sáp nhập với danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, Gala trao giải luôn được tổ chức hoành tráng với quy mô ngày càng được mở rộng. FIFA dường như đang rất nỗ lực nâng giải Quả bóng vàng lên một tầm cao mới. Song, thực tế thì nó chỉ hoành tráng trong khâu tổ chức. Còn ở nội dung chính và được chờ đợi nhất là cái tên được xướng danh trong đêm Gala lại lặp đi lặp lại kịch bản nhàm chán, được dự báo từ trước.
Lật lại lịch sử sẽ thấy rằng chưa bao giờ danh hiệu Quả bóng vàng lại trở nên nhàm chán như hiện tại. 4 năm liên tiếp từ 2009 đến 2012, Lionel Messi là cái tên duy nhất được xướng. Năm 2013, tới lượt ngôi sao còn lại là Cristiano Ronaldo được tôn vinh và gần như chắc chắn nó sẽ lặp lại trong cuộc bầu chọn Quả bóng vàng 2014 và một số năm sau nữa.
Nó rất khác so với lịch sử, khi rất nhiều cuộc đua vẫn giữ được sự hấp dẫn từ chính kết quả của cuộc bầu chọn mà những gì diễn ra trong năm 1962 vẫn được nhớ mãi. Trong năm đó, ngôi sao Eusebio người Bồ Đào Nha khoác áo Benfica được đánh giá rất cao. Eusebio chính là người ghi 2 bàn thắng cuối giúp Benfica ngược dòng thắng Real 5-3 để giành chức vô địch Cúp C1 châu Âu ấn tượng. Tuy nhiên, trong cuộc bầu chọn năm đó, Josef Masopust mới là cầu thủ nhận được số phiếu bầu cao nhất từ các nhà báo trên khắp châu Âu.
Josef Masopust đăng quang năm 1962
Năm đó, Masopust đã góp công lớn giúp Dukla Prague vô địch Tiệp Khắc. Chính tiền vệ huyền thoại này cũng có những đóng góp quyết định giúp Tiệp Khắc tạo nên bất ngờ khi vào tới bán kết World Cup 1962. Với thành tích ấn tượng đó thì Masopust hoàn toàn xứng đáng được tôn vinh.
Một năm sau, thủ môn Lev Yashin của Liên Xô cũng vượt qua cầu thủ tấn công Gianni Rivera để giành Quả bóng vàng. Cho đến nay, Yashin là thủ môn duy nhất giành được danh hiệu cá nhân cao quý này. Năm 1966, Bobby Charlton vượt qua Eusebio với vỏn vẹn 1 phiếu bầu. Hay cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa Johan Cruyff và Franz Beckenbauer trong năm 1974 với chiến thắng sít sao thuộc về huyền thoại bóng đá Hà Lan.
BÓNG ĐÁ THỜI KIM TIỀN
Johan Cruyff cùng Beckenbauer được xem là hai ngôi sao lớn chơi bóng cùng thời với nhau, giống như Lionel Messi hay Cristiano Ronaldo. Trong 6 năm từ 1971 tới 1976, cả hai đã cùng nhau giành tới 5 Quả bóng vàng (Cruyff 3 và Beckenbauer 2). Năm 1975, Oleg Blokhin của CLB Dinamo Kiev và ĐT Liên Xô buộc 2 huyền thoại này phải xếp sau với số phiếu thuyết phục. Cũng trong 6 năm đó, dù là 2 ngôi sao sáng nhất nhưng chỉ có 1 lần Johan Cruyff và Beckenbauer cán đích ở 2 vị trí cao nhất trong cuộc bầu chọn (1974).
Với Ronaldo và Messi thì khác. Trong 6 năm từ 2008 tới 2013, Messi và Ronaldo thay nhau giành 6 Quả bóng vàng. Điều đáng nói hơn là trong 6 cuộc bầu chọn này, có tới 5 năm 2 vị trí cao nhất đều thuộc về 2 cái tên trên.
Ronaldo và Messi quá xuất sắc so với phần còn lại? Không hẳn. Nên nhớ cả hai dù đã gặt hái được nhiều thành tích cá nhân ở cấp độ CLB nhưng không có nhiều đóng góp trong màu áo ĐTQG. Chính vì thế khó có thể xem danh hiệu của Messi năm 2010 là thuyết phục, khi anh không để lại bất kỳ dấu ấn nào tại sân khấu lớn nhất năm đó là World Cup 2010. Tương tự cũng có thể là trường hợp của Cristiano Ronaldo trong năm 2014.
Với những gì diễn ra tại các cuộc bầu chọn Quả bóng vàng những năm gần đây, có người sẽ cho rằng danh hiệu này đang được hướng để tôn vinh cá nhân. Những danh hiệu tập thể, đặc biệt là ở cấp độ ĐTQG mặc dù mang nhiều giá trị cũng không còn đóng vai trò quyết định (?). Nhưng chính xác hơn thì danh hiệu Quả bóng vàng bây giờ đã hoàn toàn bị thương mại hóa. Ronaldo đại diện cho Nike trong khi Messi là Adidas, 2 hãng sản xuất dụng cụ thể thao hàng đầu thế giới.
Chính vì thế mà cuộc bầu chọn cũng không còn là những màn cạnh tranh sòng phẳng mà thay vào đó là những cuộc vận động hành lang hoành tráng. Tại sao ư? Bởi kết quả của cuộc bầu chọn cũng tác động không nhỏ tới hình ảnh của nhiều bên. Bản thân FIFA dường như cũng không quan tâm tới việc cầu thủ nào sẽ giành Quả bóng vàng mà chỉ muốn hình ảnh của họ được quảng bá rộng rãi.
Cuộc bầu chọn Quả bóng vàng cũng vì thế không còn là cuộc cạnh tranh trên sân cỏ thông thường.
QUẢ BÓNG VÀNG ĐÃ MANG ĐẾN NHỮNG THAY ĐỔI NÀO QUA CÁC THỜI KỲ? Stanley Matthews - 1956 CLB Blackpool/ĐT Anh Phí chuyển nhượng: 17.418 USD  Matthews là cầu thủ đầu tiên nhận danh hiệu Quả bóng vàng với 47 điểm, đánh bại ngôi sao Di Stefano của Real (44). Nói về danh thủ này, cố HLV Bobby Robson từng khẳng định: “Matthews ở cùng đẳng cấp với những Pele, Maradona và Cruyff”. Johan Cruyff - 1974 CLB Barcelona/ĐT Hà Lan Phí chuyển nhượng: 2 triệu USD  Cruyff chuyển từ Ajax sang Barcelona với phí chuyển nhượng kỷ lục thời điểm ấy: 2 triệu USD. Năm 1974 là lần thứ 3 Cruyff giành Quả bóng vàng và ông cũng chính là Quả bóng vàng xuất sắc nhất tính tới thời điểm đó. Michel Platini - 1985 CLB Juventus/ĐT Pháp Phí chuyển nhượng: 1,8 triệu USD  Platini là người kế tục xứng đáng cho Cruyff, cũng với 3 lần đoạt Quả bóng vàng. Platini đại diện cho cuộc chuyển giao quyền lực của bóng đá châu Âu về tay Juve và bóng đá Italia bởi 1985 là năm thứ 4 liên tiếp một cầu thủ Juve nhận Quả bóng vàng (trước đó là Paolo Rossi). Ronaldo “béo” - 1997 & 2002 CLB Barcelona/ĐT Brazil Phí chuyển nhượng: 53 triệu USD  Mặc dù George Weah là cầu thủ đầu tiên ngoài châu Âu nhận Quả bóng vàng (1995), nhưng Ronaldo (1997) mới là gương mặt tiêu biểu cho kỷ nguyên của những “ngoại binh” khi sau đó, thêm 5 lần nữa Quả bóng vàng được trao cho các cầu thủ ngoài châu Âu. Năm 2002, Ronaldo được Real mua về từ Inter với giá 53 triệu USD. Con số khổng lồ ấy cho thấy giá trị rất cao của danh hiệu QBV. Cristian Ronaldo - 2013 CLB Real/ĐT Bồ Đào Nha Phí chuyển nhượng: 111 triệu USD  Ronaldo phá kỷ lục chuyển nhượng khi chuyển từ Man United sang Real trong năm 2009. Anh là đại diện tiêu biểu nhất thế hệ ngôi sao mới, không chỉ tài năng mà còn biết cách làm thương hiệu, cũng như khiến Quả bóng vàng sinh lời cho mình và CLB. |
CON SỐ:
3 Tính trong 6 lần trao giải trở lại đây, mới chỉ có tổng cộng 3 CLB có đại diện được góp mặt vào danh sách 3 ứng viên cuối cùng, gồm Barca, Real và Bayern.
5 Đã có 5 ngôi sao giành Quả bóng bạc từ 2 lần trở lên, trong đó có Cristiano Ronaldo và Lionel Messi. 3 người còn lại gồm Hristo Stoichkov, David Beckham và Thierry Henry.
8 Đây là lần thứ 8 liên tiếp, Quả bóng vàng thuộc về cầu thủ chơi cho cùng một CLB trong cả năm mà mình được tôn vinh. Lần gần nhất cầu thủ thi đấu cho 2 CLB khác nhau trong năm đoạt giải là năm 2006 với chiến thắng thuộc về Fabio Cannavaro (khoác áo Juventus và Real).
