“Những chú voi chiến” chuyển mình mạnh mẽ trong 2 năm qua, kết thúc với việc tháng trước, huyền thoại của bóng đá Thái Lan, Kiatisuk Senamuang, nhận lời dẫn dắt ĐTQG cho chiến dịch AFF Suzuki Cup 2014, cũng là chỉ dấu về quyết tâm vô địch của nền bóng đá số 1 khu vực. 

Sau một hành trình ấn tượng ở ASIAD 17, khi Thái Lan vào tới tận bán kết, Kiatisuk đã gây nhiều ngạc nhiên cho các CĐV Thái Lan khi triệu tập danh sách ĐTQG gồm toàn những cầu thủ trẻ đã tranh tài tại Á vận hội, vốn là giải đấu của lứa U23. Cựu đội trưởng ĐT Thái Lan cũng không giấu giếm việc ông sẽ xây dựng đội bóng tương lai của mình xung quanh tiền vệ kiến tạo đang khoác áo CLB hàng đầu Thái Lan BEC Tero Sasana, Chanathip Songkrasin.

Mới 21 tuổi, Songkrasin, biệt danh “Messi Jay” ở Thái Lan, đã gây nhiều ấn tượng ở giải VĐQG nước này. Anh ghi 16 bàn trong 51 trận cho CLB tới giờ, có lối chơi rất hiện đại: chạy cánh với khuynh hướng bó vào trung lộ. Songkrasin cũng là người ghi bàn mở tỉ số cực kỳ quan trọng cho “Những chú voi chiến” ở trận thắng 3-0 lượt về vòng bán kết trước Philippines.

Một cầu thủ khác đóng vai trò cực kỳ quan trọng với hy vọng vô địch của Thái Lan là thủ môn có thể hình rất tốt Kawin Thammasatchanan. Cao 1,85 mét, Kawin, mới 24 tuổi, đã có 135 trận cho CLB Muangthong United và 40 trận cho ĐTQG. Anh cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng giúp Thái Lan chỉ thủng lưới 3 bàn sau 5 trận ở giải lần này.

Songkrasin và Kawin là 2 gương mặt điển hình trong rất nhiều ngôi sao trẻ của bóng đá Thái Lan nổi lên mạnh mẽ ở các sân chơi châu Á và khu vực thời gian qua. Những cầu thủ tấn công tài hoa Charyl Chappuis và Adisak Kraisorn, đang dẫn đầu danh sách ghi bàn cho Thái Lan ở AFF Suzuki  Cup năm nay, mỗi người 2 bàn, cũng chỉ mới 22 và 23 tuổi. 

Chappuis là cái tên rất đáng chú ý. Sinh ra ở và có quốc tịch Thụy Sỹ, anh trưởng thành từ lò đào tạo trẻ của CLB Grasshopper Zurich, có 2 mùa giải chơi cho đội hạng Nhì Thụy Sỹ Lugano. Đã khoác áo đủ các cấp độ tuổi từ U15 tới U20 của Thụy Sỹ, Chappuis chỉ quyết định lựa chọn Thái Lan làm ĐTQG của anh từ năm 2013. 

Kraisorn, trong khi đó, là sản phẩm bản địa của lò đào tạo Muangthong United. 23 tuổi, anh đã là trụ cột của các đội bóng giành 3 chức VĐQG Thái Lan và 3 Cúp Quốc gia Thái Lan.

Họ chính là lý do khiến Kiatisuk mạnh dạn loại khỏi đội hình dự AFF Suzuki Cup năm nay những công thần cũ và các cựu binh, với 2 tên tuổi vắng mặt nổi bật nhất là Datsakorn Thonglao (30 tuổi, 96 lần khoác áo ĐTQG) và Teerasil Dangda (26 tuổi, 60 lần khoác áo ĐTQG và đang khoác áo CLB Almeria ở giải La Liga TBN).

Trong giai đoạn cuối thập kỷ trước, bóng đá Thái Lan bắt đầu bước vào một chu kỳ mới, sau khi thế hệ vàng của Kiatisuk lần lượt chia tay sân cỏ. Đầu tiên là việc bổ nhiệm hàng loạt các HLV người Anh ở ĐTQG, Peter Reid, rồi Bryan Robson, cùng với cả một đội ngũ những trợ lý mang phong cách Premier League như Steve Darby, những người sau này sẽ còn ở lại và để lại nhiều ảnh hưởng với Thái Lan nói riêng và Đông Nam Á nói chung.

Các giải đấu quốc nội của Thái Lan cũng được cấu trúc lại theo kiểu Premier League của Anh. Ngay từ tên gọi, “Thailand Premier League”, tới cách tổ chức, với 18 đội ở giải VĐQG và các giải Cúp FA Thái Lan (Cúp Quốc gia) lẫn League Cup (Cúp Liên đoàn) đều tổ chức theo kiểu Anh.  Đầu tư đổ vào cho bóng đá cũng rất lớn. 2 sân bóng đã được xây mới ở Buriram và Chonburi, trong khi CLB mới nổi Bangkok Glass,  đã lên kế hoạch về một sân mới dựa trên thiết kế giống San Siro. Các sân bóng Premier League Thái Lan cũng thường xuyên thu hút 20.000-25.000 CĐV mỗi tuần.

Xác định rõ Nhật Bản và Hàn Quốc vượt trội về nền tảng đào tạo trẻ và cách quản trị, trong khi họ không thể cạnh tranh với sự giàu có của những đội vùng Vịnh, Thái Lan cố gắng tìm ra một hướng đi riêng, tập trung vào phát triển tài năng bóng đá bẩm sinh nơi các cầu thủ.  “Về tài năng bóng đá tự nhiên, tôi cho rằng Thái Lan là số 1 ở châu Á”, HLV người Anh Darby từng nói. “Tôi cho rằng một số cầu thủ Thái Lan có thể chơi bóng ở châu Âu, nhưng các vấn đề thủ tục lao động và nhập cư thường quá khó cho họ”.

Dù không có mặt ở giải lần này, Teerasil Dangda, tiền đạo 26 tuổi đang khoác áo Almeria ở TBN, là một ví dụ điển hình cho chính sách mới của bóng đá Thái Lan. Teerasil đã không thể vươn cao đến thế nếu không có việc tổ chức lại giải VĐQG, nơi các đội bóng được tạo điều kiện tối đa để phát triển hệ thống đào tạo trẻ và tạo cơ hội cho họ ra sân mỗi tuần.

Nếu tiếp tục phát triển đúng hướng, Thái Lan hoàn toàn có hy vọng thoát ra khỏi “vùng trũng” để trở thành một thế lực nữa ở châu Á. Premier League Thái Lan cũng đã có sức hút lớn hơn với các ngôi sao nước ngoài. Ngay lúc này, Nicolas Anelka (Nakhon Ratchasima Mazda FC) đang là cái tên nổi bật nhất. Sự hiện diện của các ngôi sao nước ngoài cho thấy giải đấu đang làm tốt về mặt tài chính và nhận được nhiều sự thừa nhận quốc tế hơn.

Nhưng sự phát triển của ĐTQG Thái Lan có vẻ chưa tương xứng với tương lai tươi sáng đó ở giải đấu cấp CLB. Hiện giờ, vẫn chỉ những đội giàu nhất ở Premier League Thái Lan mới có một đội trẻ đúng nghĩa, HLV có bằng cấp hẳn hoi và đầu tư bài bản. Để tiến thêm một bước nữa, Thái Lan sẽ cần phải xây dựng cơ sở đào tạo trẻ rộng khắp hơn. Kiatisuk và các đồng nghiệp sẽ đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình đó, bắt đầu từ ASIAD 17, và AFF Cup năm nay.