Tất nhiên, chẳng ai ngây thơ đến nỗi cố tìm cho được giáo án cụ thể, công việc cụ thể của HLV Johnson, trong cái thế giới nhà nghề mà đôi khi người ta hơn thua nhau chỉ bởi một bí quyết riêng rất nhỏ. Một cữ tập thông thường trong môn bóng đá còn phải diễn ra trong sân đóng cửa, phải giấu nhẹm cả những cổ động viên thông thường chứ khoan nói tới đối thủ, thì làm sao có chuyện Johnson tiết lộ ông sẽ huấn luyện những gì.

Dù sao đi nữa, HLV 47 tuổi này vẫn công bố đôi điều cơ bản. Ông chỉ huấn luyện các cầu thủ trẻ ở lò đào tạo bóng đá của Arsenal, và việc huấn luyện thể lực của ông chỉ là một phần trong giáo án chung của cả lò trẻ. Johnson sẽ phụ trách lĩnh vực phát triển thể lực cho các cầu thủ từ 8 tuổi cho đến lứa tuổi 16-17, tức là cột mốc mà các cầu thủ được coi là đã phát triển hoàn toàn. 

Johnson nhấn mạnh: “Tôi không làm việc với cầu thủ lớn. Tôi chỉ đảm trách các cầu thủ trẻ, đang phát triển”. Và ông nói kỹ hơn, như để phần nào giải thích nguyên nhân cho sự hiện diện của mình: “Các VĐV Anh luôn có sức mạnh tuyệt vời. Nhưng nhìn chung cách huấn luyện đỉnh cao trong làng thể thao Mỹ vẫn đi trước một bước trong các lĩnh vực tốc độ và thể lực”.

Tóm lại, chẳng những không biết cụ thể Michael Johnson huấn luyện những gì, giới quan sát còn không thể nào thấy được kết quả, không dễ phán xét mức độ đóng góp của Johnson ở Arsenal. Nhưng đấy chắc chắn là công việc nghiêm túc và có tính chuyên sâu cao. 

Hồi Johan Cruyff đề đạt ý tưởng về một lò trẻ La Masia, cách đây hơn 30 năm, đâu ai biết rằng sẽ có lúc Barcelona thống trị cả thế giới với những Xavi, Iniesta, Carlos Puyol, Pique… vang dội. Suy cho cùng, khi đã là một công việc nghiêm túc, đã là chiến lược dài hơi, thì chuyện thế giới có thấy hay không chả liên quan gì đến Johnson nói riêng hoặc Arsenal nói chung.

Ai nấy đều biết, Arsenal là đội thường xuyên khổ sở vì vấn nạn chấn thương. Đấy cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến đội bóng của Arsene Wenger chưa thể trở lại ngôi vô địch Premier League sau hơn chục năm chờ đợi. Thủ phạm là chính HLV Arsene Wenger, với phương pháp huấn luyện dễ khiến cầu thủ chấn thương? Hay là các bộ phận hỗ trợ như y tế, thể lực không có tay nghề cao? 

Điều duy nhất có thể khẳng định: nếu các cầu thủ đều có thể lực tốt hơn, tốc độ tốt hơn, sức chịu đựng cao hơn, thì vấn nạn chấn thương sẽ giảm đi.

Như vậy, việc thuê Michael Johnson huấn luyện các cầu thủ “nhí” xuất phát từ một nhu cầu thực tế, đó là giảm thiểu nguy cơ chấn thương cho các cầu thủ trẻ Arsenal khi họ “ra lò”. Có thể suy diễn: Arsenal sẽ hướng đến tương lai bằng “nội lực” là chính, muốn dùng cầu thủ do chính họ đào tạo hơn là mua từ nơi khác. Và đấy hẳn nhiên là các cầu thủ đã được tăng cường thể lực, tốc độ, khả năng chịu đựng và sự bền bỉ của một chuyên gia thực thụ trong các lĩnh vực vừa nêu.

Các đội bóng ở Bundesliga rất hay tuyển dụng - ít nhất là trong các chương trình ngắn hạn - cầu thủ bóng ném để huấn luyện thủ môn cách tăng cường cảm giác bàn tay, nâng cao khả năng làm chủ quả bóng (Đức là cường quốc trong cả hai môn bóng đá và bóng ném).

Hồi Juergen Klinsmann dẫn dắt đội tuyển Đức, ông luôn mạnh dạn áp dụng những kiến thức thu thập được từ đời sống thể thao Mỹ (khi huấn luyện đội Đức thì Klinsmann thường xuyên sống ở Mỹ). Ông lại áp dụng những phẩm chất Đức, triết lý Đức khi dẫn dắt đội tuyển Mỹ (việc của Klinsmann hiện thời, còn kéo dài đến năm 2018). Klinsmann thậm chí còn làm giới bình luận tại Mỹ sửng sốt khi ông dùng kiến thức của bóng đá châu Âu để chỉ trích ngôi sao Kobe Bryant và đội bóng rổ Los Angeles Lakers, từ đó mở hẳn ra những cái nhìn mới mẻ cho giới chuyên môn bóng rổ tại giải NBA.

Khoan nói chuyện vận dụng kiến thức của những môn thể thao khác nhau. Gần nửa thế kỷ trước đây, đội tuyển Brazil còn biết thuê một chuyên gia NASA, chuyên huấn luyện thể lực cho các phi hành gia Mỹ, để huấn luyện thể lực cho các ngôi sao bóng đá. Kết quả: Pele và đồng đội vô địch World Cup 1970 với sự vượt trội rõ rệt về thể lực so với các đối thủ luôn khổ sở vì điều kiện khí hậu ở Mexico.

Hãy luôn mạnh dạn làm “chuyện điên rồ” như thế khi có điều kiện. Với những ai không vội cười khẩy vào “sự điên rồ” thì ngược lại, đấy luôn là những ý tưởng mới tuyệt vời, chỉ có lợi cho sự phát triển. Việc Arsenal thuê huyền thoại điền kinh Michael Johnson huấn luyện thể lực ở lò trẻ cũng là một ý tưởng như vậy.

Hiển nhiên, 4 HCV Olympic và 8 danh hiệu VĐTG là đã quá đủ. Johnson sánh vai Carl Lewis và Usain Bolt trong danh sách các siêu sao có nhiều HCV quan trọng nhất trong lịch sử điền kinh thế giới. Tuy nhiên, Johnson có những đặc điểm rất lạ về mặt chuyên môn, khiến anh khác hẳn mọi ngôi sao còn lại. Có lẽ đấy là nguyên nhân vì sao Arsenal thuê Johnson huấn luyện thể lực.

Đầu tiên là cách chạy “không giống ai” của Johnson, thậm chí đi ngược với những lý thuyết căn bản nhất trong môn điền kinh. Thân anh luôn thẳng (chứ không chúi về phía trước), đầu gối không nâng cao, và - lạ thay - bước chạy của anh khá ngắn. 

Kế đến là yêu cầu rất cao trong các nội dung mà Johnson chọn. Người ta có thể dễ dàng “ăn đúp” cả hai cự ly tốc độ 100m, 200m. Người ta có thể chiến thắng cả hai cự ly trung bình 800m, 1.500m. Nhưng, chiến thắng cùng lúc ở các cự ly 200m và 400m lại là chuyện khác, bởi tính tương đồng không quá cao trong các cự ly này. Yêu cầu chuyên môn nhiều hơn, đa dạng hơn, nghĩa là phải tập nhiều hơn, sức chịu đựng cao hơn, và khả năng cũng phong phú hơn.

Johnson chính là VĐV duy nhất trong lịch sử từng vô địch cả hai cự ly “khó chịu” 200m và 400m nam ở cùng một kỳ Olympic. Anh cũng là người duy nhất trong lịch sử từng bảo vệ thành công chiếc HCV 400m nam ở đấu trường thể thao lớn nhất thế giới. Quá lạ, nhưng đã thế thì cũng chẳng lạ khi biết thêm: Johnson chính là người chạy 300m nhanh nhất thế giới hiện nay. Ở một khía cạnh nào đó, có thể cho rằng Johnson toàn diện hơn, bền bỉ và ổn định hơn so với cả huyền thoại Carl Lewis lẫn siêu sao điền kinh số 1 Usain Bolt.

Không phải tốc độ của người chạy nhanh nhất hành tinh Usain Bolt. Chính sự toàn diện, bền bỉ và ổn định của Johnson mới là điều Arsenal muốn có nơi các cầu thủ.