Mùa 2022/23, các nhà vô địch của những giải đấu hàng đầu châu Âu không có nhiều điểm đồng nhất về mặt chiến thuật. Man City của Pep Guardiola thống trị bằng phong cách kiểm soát triệt để. Barca của Xavi cũng cố gắng kiểm soát, nhưng thực tế đăng quang La Liga bằng hàng thủ chắc chắn hơn là hàng công biến hóa. Napoli, trong khi đó, lên ngôi vua Seria A bằng tốc độ của các cầu thủ tấn công. Với PSG và Bayern thì đơn giản là họ quá vượt trội phần còn lại của giải đấu.
Mùa vừa rồi thì khác. Xu hướng chiến thuật chủ đạo ở những nhà vô địch chính là sự ưu tiên cho mặt trận tấn công. Top 3 ở cả 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu cũng chính là top 3 đội có hàng công mạnh nhất của giải đấu. Nhưng điều thú vị là ở chỗ, bóng đá tấn công đã “lên ngôi” ở thời điểm không có những “số 9” thực sự xuất sắc.
Trong số 10 cầu thủ đã vượt qua cột mốc 20 bàn thắng ở giải VĐQG của họ, chỉ có 3 ngôi sao thực sự là Kylian Mbappe (người không hẳn là một số 9 đích thực), Erling Haaland (số 9, nhưng lại thường xuyên biến mất ở các trận đấu lớn), và Harry Kane (người vừa có thêm một mùa giải trắng tay). Còn lại là ai? Serhou Guirassy (Stuttgart), Artem Dovbyk (Girona), Alexander Sorloth (Villarreal), Lois Openda (RB Leizpiz) là những cái tên mà nhiều fan có thể còn chưa biết, trong khi Lautaro Martinez (Inter) hay Alexander Isak (Newcastle) dù nổi tiếng hơn nhưng trình độ cũng chỉ ở mức trung bình khá.
Mà thực tế là chẳng có chân sút nào trong top 10 ấy là có mặt trong trận chung kết Champions League. Chân sút tốt nhất của Dortmund ở Bundesliga là cầu thủ chạy cánh Donyell Malen, còn của Real Madrid ở La Liga là Jude Bellingham, một tiền vệ được “hoán cải” thành số 10. Cực đoan hơn, Leverkusen còn đặt hết trọng trách ghi bàn vào các wingback. Alex Grimaldo và Jeremie Frimpong cùng nhau đóng góp tới 26 bàn và 31 kiến tạo cho đoàn quân của Alonso trên mọi đấu trường.
Một xu hướng khác thực ra không mới lắm là sự thống trị của phong cách kiểm soát. PSG (65,7%, thứ 1), Man City (65,4%, thứ 2), Leverkusen (62,1%, thứ 3), Real Madrid (59,3%, 12) và Inter (57,3%, 18) đều nằm trong nhóm những đội kiểm soát bóng nhiều nhất ở Big Five. Thậm chí cả những “ngựa ô” như Stuttgart (60,4%), Bologna (58,2%), Girona (57,1%) và Brest (54%) - những đội đã bất ngờ giành vé dự Champions League mùa tới - cũng chọn lối đá kiểm soát thay vì phòng ngự phản công như được chờ đợi ở những đội bóng kém tiềm lực như họ.
Kiểm soát bóng cũng được xem là cách phòng ngự tuyệt vời nhất. Khi một đội bóng làm chủ trái bóng, họ cũng làm chủ luôn nhịp độ, và buộc đối phương phải chạy nhiều hơn. Đấy là điều trái ngược với quan điểm xưa nay của Mourinho, rằng “đội nào càng sở hữu nhiều bóng thì càng có nguy cơ phạm sai lầm”.
