Cách đây đúng 15 năm, Steve McManaman treo giày, khép lại một sự nghiệp bóng đá mà xem ra đến tận bây giờ, nước Anh vẫn chưa sản sinh được “phiên bản” nào. Có những điều, cả trong lẫn ngoài sân cỏ, không ai làm được như McManaman. Đặc biệt hơn, MaManaman còn mở ra những tranh luận thú vị, từ những gì anh... không làm.

Chẳng hạn, McManaman rất hiếm khi được làm cái điều mà chính anh thích nhất: chơi tiền vệ công trong vai “số 10”. Bây giờ thì vai trò huyền thoại gắn với những cái tên lừng lẫy như Diego Maradona, Zico, Michel Platini đã coi như “tuyệt chủng”, mà dù có còn lại chút dấu vết đi nữa thì vai trò này cũng không thích hợp với cách chơi thời nay.

Ngày xưa, khi giới quan sát cứ phải so sánh “số 10” của đôi bên trước khi phân tích, dự đoán các trận bóng đá đỉnh cao, thì vai trò danh giá ấy lại coi như... không tồn tại trên quê hương bóng đá. David Platt từng nói: “Người Anh chúng tôi chơi theo sơ đồ 4-4-2 như một sự mặc nhiên, cứ như đá bóng nghĩa là đá theo sơ đồ 4-4-2. Tôi chỉ biết chắc như thế, chứ không thắc mắc vì sao lại như thế”.

Là cầu thủ Anh, McManaman, luôn bị “cột” vào một vị trí cố định trong cái “thế giới 4-4-2” ấy, và anh phải cam tâm đá tiền vệ trái. Như vậy có nghĩa, McManaman đã phải hy sinh phần lớn giá trị tuyệt vời nhất của mình là sự lắt léo, sáng tạo. Anh vẫn thành công vang dội trong cái vai trò đầy giới hạn ấy. Gần 20 năm nay, dường như chưa thấy bóng đá Anh có tiền vệ trái nào sánh được với McManaman (Ryan Giggs là cầu thủ Xứ Wales).

Ngay khi khoác áo Liverpool đá trận quan trọng đầu tiên (chung kết Cúp FA 1992), McManaman dù trẻ nhất trên sân vẫn đoạt danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận. Xung quanh anh khi ấy là Ian Rush, Jan Molby, Bruce Grobbelaar, Steve Nicol - các hảo thủ cùng thế hệ với... Diego Maradona! Từ ấy, McManaman cứ bay bổng mãi bên cánh trái của hàng công Liverpool, nhờ tốc độ và kỹ thuật tuyệt vời, đặc biệt là sở trường lừa bóng tuyệt luân.

Có lần, McManaman được trao một giải thưởng đặc biệt từ huyền thoại Stanley Matthews (“Quả bóng Vàng” đầu  tiên trong lịch sử, được xem là “vua lừa bóng” trong lịch sử bóng đá Anh). Ông nói: “Tôi rất thích xem McManaman lừa bóng. Mong rằng bóng đá sẽ có thêm nhiều cầu thủ như thế”.

So với trường phái Latin, cầu thủ Anh thua ở khả năng lừa bóng. Dân Anh do vậy đặc biệt thích những tài năng lừa bóng, đến mức ám ảnh. McManaman càng “có giá” nhờ chi tiết này. Thế còn “vai trò số 10”? Có một giai đoạn ngắn, HLV Roy Evans thay đổi táo bạo, giao cho McManaman vai trò “tiền vệ tự do”. Anh di chuyển khắp sân, chọn vị trí tùy thích. Đấy là khoảng giữa thập niên 1990, khi người ta thường xuyên thấy McManaman tấn công ở khu trung lộ. Anh trở thành cầu thủ kiến tạo số 1 Premier League trong mùa bóng 1995/96 và gợi ra đề tài thú vị: “số 10 của bóng đá Anh - tại sao không?”.

Liverpool trong thập niên 1990 không mạnh như bây giờ, nên thành công của McManaman trong 9 năm khoác áo Liverpool cũng không đáng kể. Nói về McManaman trên sân cỏ Anh là phải nói về tài năng, lối chơi, ảnh hưởng, và hãy... bỏ qua thành tích. Còn hễ nói về thành tích, hãy nhìn vào McManaman trong 4 năm khoác áo Real sau đó. Năm nào anh cũng vô địch La Liga hoặc Champions League (chưa kể các danh hiệu khác). Anh thành công trong một môi trường đậm đặc phẩm chất kỹ thuật, lại phải chịu sự thử thách của cái gọi là “Galacticos”, chưa kể hoàn cảnh riêng cực kỳ khó khăn ở thời điểm 1999-2000 (Real bất đồng nội bộ).

Ngay trận đầu tiên đá cho Real, McManaman đã có pha kiến tạo quan trọng. Ở trận kế tiếp, anh ghi bàn. Và đến cuối mùa thì anh ghi bàn trong trận chung kết Champions League! Trước McManaman, người ta không thể tưởng tượng một cầu thủ Anh thành công ở Real Madrid. Đây là chi tiết lịch sử. McManaman đã mở đường cho David Beckham, và cả ngôi sao Xứ Wales Gareth Bale sau này.

XEM THÊM

Việt Nam, ông lớn mới nổi của làng eSports

ESport bóng đá & tấm gương từ Đông Nam Á

Mất tiền tấn để thành game thủ chuyên nghiệp