Đầu tiên là bản năng tiền đạo. Với những ai mê đắm hình ảnh lãng tử, hào hoa trên thảm cỏ xanh như Fabio Cannavaro, Andrea Pirlo hoặc Fernando Torres, Diego Costa hẳn còn hơn cả… nhân vật phản diện. Vóc người đậm, dáng đi thô kệch, kỹ thuật “tầm tầm”, ấn tượng khi ai đó nhìn cầu thủ này chắc là: đá bóng còn khó, chứ nói gì đến tiền đạo, vị trí đòi hỏi rất nhiều kỹ năng. Sự nghiệp của Costa long đong thật, đến tận năm 24 tuổi, cầu thủ người Brazil vẫn chơi cho Rayo Vallecano – đội bóng trung bình yếu ở La Liga dưới dạng cho mượn.

Vậy thứ bản năng ấy nằm ở đâu? Hãy xem cách Jose Mourinho – một ông thầy luôn cực kỳ khắt khe trong đánh giá cầu thủ, phải bỏ ra gần nửa năm trời để theo đuổi Diego Costa. Đơn giản vì cái tài của chân sút “thô kệch” ấy. Không sớm bùng nổ như bao đồng nghiệp cùng thời, song đã có tài thì trước sau cũng toả sáng, khỏi câu nệ thời gian. Từ việc đóng “kép phụ” cho rất nhiều ngôi sao tấn công khác của Atletico Madrid như Sergio Aguero, Diego Forlan, Radamel Falcao, Diego Costa bước ra ánh sáng, cháy hết mình dưới ngọn đèn Vicente Calderon sau nhiều năm quần quật cứu vãn tương lai. 27 bàn thắng đưa Atletico vô địch La Liga mùa trước, con số đó thay cho mọi luận cứ đanh thép nhất.

Chi 32 triệu bảng, Chelsea có Costa, và The Blues ngay lập tức hưởng lợi khi chân sút này “nổ súng” liên tục. 17 pha lập công, hiện đứng đầu danh sách vua phá lưới Premier League, gieo rắc ác mộng cho nhiều hàng phòng ngự, Chelsea quả thực “vớ bẫm”. Không màu mè, đẹp mắt để tạo ra siêu phẩm, Costa trình diễn lối chơi đơn giản, mộc mạc mà không kém phần hiệu quả. Dứt điểm gọn gàng, ăn mừng bàn thắng, hết. Đó là duyên ghi bàn, là tài năng đã được nâng tầm bản năng, là hành trang mang Costa lên “địa vị” ngôi sao hàng đầu.

Nhưng chính trong con người ấy, bản năng thứ hai xuất hiện. Diego Costa có thể thiếu thứ gì, chứ nhiệt huyết thì không. Ít ai quên hình ảnh cựu cầu thủ Atletico Madrid lao cả chân vào… cột dọc trong một pha bóng, để lại vết lõm kinh hoàng và chấn thương dài hạn. Costa yêu bóng đá hơn người ta tưởng, say mê và cuồng dại. Tình yêu “điên rồ” ấy được trui rèn qua những trận bóng, trận đòn nhuốm màu bạo lực trên đường phố Brazil chỉ để giành lấy thức ăn, tạo nên trong Costa một tính cách dữ dằn không-trộn-lẫn.

Trên sân bóng, Costa giống đấu sĩ hơn là cầu thủ. “Quái thú” có thể lao vào bất kỳ ai mà không chút e dè, sợ sệt. Dẫm lên chân Emre Can, “đụng đầu” Skrtel, dằn mặt Kyle Walker hay tiểu xảo với David Luiz,… chỉ là những chiến tích… gần đây nhất mà Costa tạo ra. Chất quái đặc trưng của các cầu thủ Nam Mỹ kết hợp với bản năng dữ dằn này tạo nên góc tối khác trong tiền đạo 27 tuổi. Tự biến mình thành tiêu điểm, gây ức chế cho cầu thủ đối phương để tạo ra lợi thế tâm lý cho đội nhà, Costa hoà hợp hai thứ bản năng ấy làm một để tạo nên thứ tài – tật song hành. Chơi không đẹp song vẫn nhả đạn đều đều, “Quái thú” vừa là cái gai, vừa là nỗi sợ mà đối thủ của Chelsea phải đối mặt.

Trên đà sa sút
Dẫu vậy, khi mùa bóng bước vào chặng nước rút, Diego Costa đã bắt đầu lộ ra sự tuột dốc đáng ngạc nhiên. Không “nhả đạn” liên thanh như giai đoạn đầu, Costa ghi bàn nhỏ giọt trong nhiều vòng đấu qua. 7 trận gần nhất, Costa ghi đúng 1 bàn và gần như biến mất trên khía cạnh chuyên môn trong hơn 3 giờ đồng hồ đại chiến với Paris Saint-Germain. Sự sa sút đó kéo theo sự thụt lùi luôn của cả hàng công Chelsea trong đúng giai đoạn quan trọng nhất. Họ vẫn có được chiến quả cúp Liên đoàn, song lại bị loại ở Champions League dù có rất nhiều may mắn và lợi thế.

Bởi bản năng ghi bàn của Costa đã ngủ quên khi anh cần nó nhất. 7 trận đấu đã qua ở đấu trường châu Âu, 12 cầu thủ Chelsea đã ghi bàn mà tuyệt nhiên không có Costa. Giữ vai trò đầu tàu trên hàng công The Blues, thống kê rất đáng thất vọng mà con số thì đâu biết nói dối. Hàng loạt pha xử lý thiếu sáng tạo, vụng về của “Quái thú” khiến Chelsea hao hụt ít nhiều đường bóng. Có cơ hội thuận lợi gần cuối trận, Costa tung cú sút hỏng ăn vô duyên thay vì chuyền cho đồng đội. Đề rồi, Chelsea dừng bước.

Sa sút ghi bàn, nhưng bản năng hung bạo của Costa lại bùng phát dữ dội. Liên tục gây gổ, khiêu khích đối phương trong trận đấu gần nhất, “số 19” xứng đáng với nhiều hơn 1 thẻ đỏ. Nhiều cuộc so tài đã qua, Diego Costa “trắng tay” ở phương diện bàn thắng, song những pha bóng không đẹp vẫn diễn ra nhiều như cơm bữa. Thôi không bàn đến chuyện làm xấu đến hình ảnh đội bóng hay không, mà chính Costa đang tự làm khó mình, sa đà vào những vấn đề nằm ngoài phạm vi ghi bàn của cầu thủ này. Một ngày không đẹp trời, trọng tài trừng phạt thái độ của “Quái thú”, liệu nó có còn tốt cho Chelsea như mong muốn của anh?

Bản năng át chế bản năng. Diego Costa làm vậy vì anh phải thế, hay anh… thích thế, chắc chỉ chàng trai ngổ ngáo này mới hiểu. Song điều Costa cần là lúc này là mau chóng vãn hồi phong độ. Nếu không thể thay đổi sự côn đồ, hãy để nó sống chung với bản năng săn bàn của mình, miễn rằng vẫn làm được những điều tốt nhất cho đội bóng. Đó mới là điều Costa cần làm, thay vì những pha bóng không đẹp và chuỗi tịt ngòi hứa hẹn kéo dài.

Vì thứ Costa phải bảo vệ không phải mẩu bánh mỳ như 10 năm trước, mà đó là niềm tin của những người đã bảo vệ anh khỏi “cơn bão” dư luận.