'Số 9' và cuộc chiến với VAR

Từ 13:39 ngày 21-06-2022

Ngày 18/10/2020, một hình ảnh dở khóc dở cười diễn ra trong trận derby vùng Merseyside giữa Liverpool và Everton. Alcantara có pha mở bóng hoàn hảo cho Mane thoát xuống căng ngang vào để Henderson dứt điểm tung lưới Everton. Tuy nhiên, công nghệ VAR vào cuộc đã zoom đến từng sợi lông tay của Mane để khẳng định anh bị việt vị và từ chối bàn thắng.

Mạng xã hội sau đó nổ bùng tranh cãi vì tỉ lệ phần cơ thể bị việt vị là quá nhỏ. Có thể miêu tả là những sợi lông trên cái cùi chỏ của Mane đã tước đi của Liverpool một trận thắng.

Sau tranh cãi ấy, những chi tiết lố bịch như thế của VAR cũng bớt dần. Nhưng VAR vẫn cứ là VAR, luôn biết cách khiến các tiền đạo số 9 rơi vào tình huống dở khóc dở cười và thỉnh thoảng tạo ra những đường vạch xanh đỏ như khoe mẽ để khước từ các bàn thắng mà 10 năm, 20 năm trước nó là mười mươi. 20 năm trước, HLV Alex Ferguson từng có một miêu tả nổi tiếng về siêu tiền đạo Filippo Inzaghi: “Inzaghi là người sống giữa ranh giới việt vị và không việt vị”. Huyền thoại người Ý là chuyên gia việt vị nửa cánh tay và ăn rồi tìm cách phá bẫy việt vị của đối phương. Filippo Inzaghi chỉ cần khả năng “đánh hơi” bàn thắng thính nhạy và tài phá bẫy việt vị mà ghi 288 bàn thắng trong sự nghiệp. Nhưng nếu Inzaghi thi đấu thời hiện tại thì người viết tin rằng, VAR sẽ “truy cùng diệt tận” anh cho đến một ngày HLV chán nản quá phải đưa “Super Pippo” lên ghế dự bị.

Những số 9 cổ điển không chỉ bị tiêu diệt vì lối đá pressing hiện đại đòi hỏi tiền đạo phải biết chơi tập thể, phối hợp đồng đội, mà có thể nói họ còn bị tiêu diệt bởi công nghệ qua câu chuyện được kể ở trên. Không chỉ Inzaghi, mà những tiền đạo kiểu mẫu thích “mắc màn” trong vòng cấm như Ruud van Nistelrooy cũng sẽ rất khó tồn tại. Tuy nhiên, như một quy luật tiến hóa của thời đại, các số 9 cũng sẽ thay đổi để thích ứng với VAR và xu hướng bóng đá hiện đại. Sẽ có những kinh nghiệm truyền tai nhau để đối đầu VAR, sẽ có những chiêu trò mà các số 9 áp dụng để tránh được “mắt thần” công nghệ. Tỷ lệ thành công này sẽ được đánh đổi bằng kinh nghiệm, những trận thua và các bàn thắng bị từ chối của các tiền đạo.

Tiền đạo như đã biết ngoài các phẩm chất chuyên môn được mặc định trong sách giáo khoa, thì họ cần thêm một thứ để thành công, đó là bản năng chớp cơ hội, khả năng “đánh hơi” bàn thắng. Những phẩm chất này không đào tạo được, mà cần thông minh sắc sảo. Nói cho dễ hiểu, các số 9 cổ điển là những người “ăn cắp trứng gà”, còn các số 9 hiện đại sẽ “ăn cắp trứng gà” mà không để bị camera chống trộm ghi hình. Số 9 hiện đại sẽ là người kết hợp giữa bản năng săn bàn, lý trí tập thể và kinh nghiệm để đối phó với VAR.